İlköğretim öğretmenlerinin karakter eğitimi yetkinlik inançları ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin karakter eğitimi yetkinlik inançları ile ahlaki olgunluk düzeylerini belirlemek ve bu iki durum arasındaki ilişkinin boyutunu incelemektir. Araştırma evrenini, Eskişehir ili Tepebaşı ve Odunpazarı ilçelerinde görev yapan 4029 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise küme örnekleme örneklem yöntemiyle seçilen 380 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada “Karakter Eğitimi Yetkinlik İnancı Ölçeği” ve “Ahlaki Olgunluk Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Gruplar Arası t Testi, Anova Testi, Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis- H testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre ilköğretim öğretmenlerinin karakter eğitimi yetkinlik inançlarına ilişkin yüksek yeterlikte oldukları görülmektedir. Araştırmanın sonucuna göre öğretmenlerin karakter eğitimine yönelik öz yetkinlik inançlarının cinsiyet, mesleki kıdem, medeni durum, çocuk sayısı ve mezuniyet durumu değişkenlerine göre farklılık göstermediği; branş değişkenine göre anlamlı fark gösterdiği görülmektedir. Bulgular sınıf öğretmenlerinin ve rehber öğretmenlerinin lehine anlamlı çıkmıştır. İlköğretim öğretmenlerinin ahlaki olgunluk düzeylerinin yüksek çıktığı görülmektedir. Öğretmenlerin ahlaki olgunluk düzeyleri cinsiyet ve branş değişkenine göre farlılık göstermediği; mesleki kıdem, medeni durum, çocuk sayısı ve mezuniyet durum değişkenlerine göre ise anlamlı farklılık gösterdiği görülmektedir. Bulgular, 20 yıl ve üzeri öğretmenlerin; evli öğretmenlerin; çocuk sayısı 2-3 olan öğretmenlerin ve ön lisans mezunu öğretmenlerin daha yüksek düzeyde ahlaki olgunluğa sahip olduğunu göstermiştir. Bu sonuçlardan hareketle yaşça büyük olan, evli olan, çocuğu olan öğretmenlerin ahlaki olgunluk düzeylerinin yüksek olduğu görülmektedir. Karakter eğitimi yetkinlik duygusu ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkiye bakıldığında; karakter eğitimi yetkinlik inancı yüksek olan öğretmenin ahlaki olgunluk düzeyi de yüksek olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

The main aim of the study is to determine elementary school teachers’ competence beliefs in character education and their ethical maturity levels and examine the relationship between them. The population of the study was 4029 teachers working in Tepebaşı and Odunpazarı districts in Eskişehir province. The sample of the study was 380 teachers elected with cluster sampling method. The data of study were collected through “Character Education Competence Belief Scale” and “Ethical Maturity Scale”. The data analysis independent Groups T test, one way analysis of variance, Mann Whitney U test and Kruskal Wallis- H tests were used. According to the result of the study, it was observed that teachers’ self competence beliefs of character education did not differ in terms of variables like gender, professional seniority, marital status and number of children and graduation level, but it had significant difference in field of study. Findings were significant on behalf of class teachers and counselors. It was found that ethical maturity levels of elementary school teachers were high. Their ethical maturity levels did not differ in terms of gender and field of study however had there was significant difference according to the professional seniority, marital status, and number of children and graduation level. The findings showed that teachers who have 20 years and above length of service; teachers who are married; teachers who have 2-3 children and teachers who were have associate degrees had high scorer on ethical maturity scales than the others. Considering this result, it can be inferred that ethical maturity levels of the teachers who are older and married with children are higher. When the relationship between the feelings of character education competence beliefs and ethical maturity levels was taken into consideration, it was found that teacher who got high scores in competence beliefs in character education with a good personality had a high score on ethical maturity scale.