Parkinson Hastalığı (PH), geç-başlangıçlı, ilerleyici karakter gösteren, ailesel ve
sporadik olarak görülebilen nörodejeneratif bir hastalıktır. Beynin substantia nigra (SN)
pars kompakta bölgesinde bulunan dopaminerjik nöronların dejenerasyonu hastalığın
temel özelliğidir, dopaminerjik nöronlarda bulunan hücre-içi protein agregatları (Lewy
cisimcikleri) nöropatolojik olarak PH’nın ayırıcı kriteridir. Parkinson Hastalığı,
Alzheimer hastalığından sonra en sık görülen nörodejeneratif hastalıktır.
Bu hastalık kronik, progresif nörodejeneratif bir hareket hastalığıdır. 65 yaş üstü
yaşlı populasyonda %1 sıklığında görülmektedir. Bazal ganglion ve subkortikal
nükleusların dejenerasyonu sonucu postural reflekslerde azalma, rijidite gibi hareket
bozuklukları ile konuşma, yutma bozuklukları ve kognitif fonksiyonlar, otonomik sinir
sistemi ile ilgili sorunlar ortaya çıkmaktadır.
Son yıllarda yapılan çalışmalarda Parkinsonlu hastaların beyninde demir ve
demir- bağlayıcı protein seviyelerinin arttığı belirtilmiştir. Demir taşımasında yer alan
en önemli proteinlerden biri Divalent metal transporter 1 (DMT1)’dir ve demirin
endojen taşınmasında görevlidir. Postmortem Parkinson hastalarının beyin SN’sinde
DMT1 seviyelerinin önemli ölçüde artış gösterdiği belirlenmiştir. Yapılan literatür
taramaları sonucunda, Parkinson Hastalığı ile Divalent Metal Transporter 1 (DMT1)
Geni Polimorfizmleri arasında bir ilişki olduğu düşünülmektedir. Ancak bu konuda
literatürde çok az bilgiye rastlanmış olup, ülkemizde de bu konu ile ilgili yapılan bir
çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu nedenle hem DMT1 polimorfizmi ile parkinson
hastalığı arasında bir ilişki olup olmadığını belirlemek, hem de ilgili polimorfizmin
ülkemizdeki sıklığını belirlemek amacıyla bu tez çalışması planlanmıştır.
Çalışmamız kapsamında 97 Parkinson hastası ile 100 sağlıklı bireyden toplanan
kanlardan DNA izole edildi ve Parkinson Hastalığı ile DMT1 genin olası ilişkisini
araştırmak için, DMT1 geninde tespit edilen 1254T/C ve IVS4 + 44C/A polimorfizmleri
PCR yöntemi ile araştırıldı. Çalışmamız sonucunda, IVS4 + 44C/A polimorfizmi ile Parkinson Hastalığı arasında ilişki bulunamamakla birlikte, 1254T/C polimorfizmindeki
TT genotipinin Parkinson için risk faktörü olduğu belirlenmiştir.
Parkinson’s disease (PD) is a late-onset, progressive, familial and sporadic
neurodegenerative disorder. The main pathological characteristic of PD is the
degeneration of dopaminergic neurons in substantia nigra (SN) pars compacta. The
intracellular protein aggregates (Lewy bodies) found in surviving dopaminergic neurons
is another important criterium for the neuropathological diagnosis of PD. Parkinson’s
Disease, the second most common neurodegenerative disease worldwide after
Alzheimer disease, is the predominant movement disorder in world populations.
This disease is a chronic, progressive and neurodegenerative movement disorder.
It is seen 2% of the population over 65 years of age. As a result of degeneration of basal
ganglia and subcortical nuclei functions, some difficulties appear like decreasing
postural reflex, movement disorders like rigidity; speech, swallowing and cognitive
dysfunctions, and autonomic nervous system trouble.
Studies in the recent years have suggested an increase in iron and iron binding
protein levels in the brain of Parkinson’s disease patients. Divalent metal transporter 1
(DMT1) is one of the proteins that is responsible for iron transporting and attends in the
endogen transport. Postmortem studies have shown an important increase of DMT1
levels in the SN of Parkinson’s disease patients. Existing literature suggests a relation
between Parkinson’s disease and DMT1 gene polymorphisms. But there is a lack of
information from large series of patients and there is no data from Turkish patients.
consequently this thesis was planned to determine whether there is a relationship
between DMT1 polymorphism and parkinson's disease as well to specily the frequency
of the polymorphism in our contry.
In this study, we analyzed 1254T/C and Ivs4+44C/A polymorphisms of DMT1
gene in 97 Parkinson’s disease patients and 100 healthy controls to investigate a
possible relationship between the DMT1 gene and Parkinson’s disease. As a result,
there is no association were found between IVS4 + 44C / A polymorphism and Parkinson's disease. But we found that TT genotip in 1254T / C polymorphism is a risk
factor for Parkinson disease.
