Türkiye’de eğitim yönetimi teftişi planlaması ve ekonomisi alanındaki doktora tezlerinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de eğitim yönetimi alanında yapılan doktora tezlerini araştırma konusu, araştırma yöntemi ve öneriler açısından inceleyerek, genel eğilimleri belirlemektir. Bu çalışma, Türkiye’de Eğitim Yönetimi Teftişi Planlaması ve Ekonomisi alanında yapılan doktora tezlerinin içerik analizi yoluyla incelenerek, çalışmaların içeriği konusunda eğitim araştırmacılarına bilimsel bilgi sağlaması bakımından önemlidir. Yöntem: Araştırmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Amaçlar belirlendikten ve ilgili literatür tarandıktan sonra araştırmacı tarafından kodlama listesi oluşturulmuştur. Daha sonra tezler incelenerek, uzman görüşleri doğrultusunda kodlama listesinde gerekli görülen değişiklikler yapılmıştır. Türkiye’de eğitim yönetimi alanında son 12 yılda yapılan 140 doktora tezi araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. 107 tez ulaşılabilir durumdadır. Dolayısıyla örneklem alınmamış, 107 tezin tümü incelenmiştir. Frekans ve yüzde kullanılarak analiz işlemi yapılmıştır. Bulgular: Doktora tezlerinin tematik açıdan, Eğitim Politikaları, Karşılaştırmalı Eğitim Yönetimi ve Yönetim Felsefesi ile ilgili konularda yoğunlaştığı, çoğunlukla nicel araştırma yöntem ve tekniklerinin tercih edildiği saptanmıştır. Araştırma kapsamına alınan çalışmaların yaklaşık üçte biri Ankara Üniversitesinde yapılmıştır. Tezlerin yıllara göre dağılımına bakıldığında ise, en çok tezin 2008 yılında üretildiği görülmektedir Tezlerde araştırmacılara yönelik öneriler bölümünde en çok, ‘Benzer ya da alternatif konularda araştırmaların yapılması’ önerisi ile ‘Farklı örneklem grupları ile araştırmanın tekrar edilmesi’ önerisi yer almaktadır. Tezlerde uygulayıcılara yönelik öneriler arasında en sık tekrarlananlar ise sırasıyla, ‘Hizmet içi eğitim uygulamaları’ önerisi, ‘Katılımcı yönetim anlayışının benimsenmesi önerisi’ ve ‘Çalışma koşullarının ve özlük haklarının iyileştirilmesi, ödüllendirme ve güdüleme’ önerisi olmuştur. Tartışma ve Sonuç: Elde edilen araştırma sonuçları, doktora tezlerinde konu seçiminde çok sık tekrara gidildiğini, araştırmaların birbirinin benzeri olduğunu ve özellikle konuların yıllara göre dağılımına bakıldığında belirli konuların belirli yıllarda popüler olduğunu ve çok tercih edildiğini göstermektedir. Çoğunlukla nicel yöntemlerin, özellikle tarama modelinin tercih edildiğini, nitel araştırma yöntemine ilginin yetersiz olduğunu söylemek mümkündür. Yöntem ve konu açısından özgün, Türkiye’de ki eğitim sorunlarına yönelik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Purpose: The main aim of this research study is to visualize general tendencies in the field of educational Administration in research topics, research methods and proposals stated in dissertations. It is important for the reason that this study provides information about the content of previous studies by using the research method of content analysis. Method: Content analysis research design was used in this study. The coding book was formed by the researcher after scanning the literature and determination of the research purposes. Then the changes in the coding book were made by examining the theses, in accordance with expert opinions. The research population consists of 140 dissertations in the field of educational administration made in Turkey in the last 12 years. 107 dissertations which were available were used in the research study. No sampling method was applied. It was analysed using frequency and percentage. Results: The dissertations mostly focus on the issues Educational Policies, Comparative Education Management and Educational Philosophy. Quantitative research methods and techniques were mostly preferred. Almost one third of studies included in the research were done at Ankara University. For the distribution of theses over the years, most of the theses were produced in 2008. In the part of proposals for researchers, the proposals of ‘ Similar or alternative research topics’ and ‘Research with different sample groups’ were mostly stated. In the part of suggestions for practitioners, the most repeated ones are respectively, ‘In-service training practices’, ‘The adoption of participatory management approach’ and ‘Improving working conditions and personal rights of teachers, rewarding and motivation’. Discussion and Conclusion: The research results show that the selection of topics of dissertations are repetitive and similiar to each other. Particularly, from the issues of research over the years, certain topics became popular and preferred more. It is possible to say that mostly quantitative methods are preferred and the interest for the qualitative research method is insufficent. Original studies are needed to solve the educational problems in Turkey.