Amaç: Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de eğitim yönetimi alanında yapılan
doktora tezlerini araştırma konusu, araştırma yöntemi ve öneriler açısından inceleyerek,
genel eğilimleri belirlemektir. Bu çalışma, Türkiye’de Eğitim Yönetimi Teftişi
Planlaması ve Ekonomisi alanında yapılan doktora tezlerinin içerik analizi yoluyla
incelenerek, çalışmaların içeriği konusunda eğitim araştırmacılarına bilimsel bilgi
sağlaması bakımından önemlidir.
Yöntem: Araştırmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Amaçlar
belirlendikten ve ilgili literatür tarandıktan sonra araştırmacı tarafından kodlama listesi
oluşturulmuştur. Daha sonra tezler incelenerek, uzman görüşleri doğrultusunda kodlama
listesinde gerekli görülen değişiklikler yapılmıştır. Türkiye’de eğitim yönetimi alanında
son 12 yılda yapılan 140 doktora tezi araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. 107 tez
ulaşılabilir durumdadır. Dolayısıyla örneklem alınmamış, 107 tezin tümü incelenmiştir.
Frekans ve yüzde kullanılarak analiz işlemi yapılmıştır.
Bulgular: Doktora tezlerinin tematik açıdan, Eğitim Politikaları, Karşılaştırmalı
Eğitim Yönetimi ve Yönetim Felsefesi ile ilgili konularda yoğunlaştığı, çoğunlukla
nicel araştırma yöntem ve tekniklerinin tercih edildiği saptanmıştır. Araştırma
kapsamına alınan çalışmaların yaklaşık üçte biri Ankara Üniversitesinde yapılmıştır.
Tezlerin yıllara göre dağılımına bakıldığında ise, en çok tezin 2008 yılında üretildiği
görülmektedir Tezlerde araştırmacılara yönelik öneriler bölümünde en çok, ‘Benzer ya
da alternatif konularda araştırmaların yapılması’ önerisi ile ‘Farklı örneklem grupları ile
araştırmanın tekrar edilmesi’ önerisi yer almaktadır. Tezlerde uygulayıcılara yönelik
öneriler arasında en sık tekrarlananlar ise sırasıyla, ‘Hizmet içi eğitim uygulamaları’
önerisi, ‘Katılımcı yönetim anlayışının benimsenmesi önerisi’ ve ‘Çalışma koşullarının
ve özlük haklarının iyileştirilmesi, ödüllendirme ve güdüleme’ önerisi olmuştur.
Tartışma ve Sonuç: Elde edilen araştırma sonuçları, doktora tezlerinde konu
seçiminde çok sık tekrara gidildiğini, araştırmaların birbirinin benzeri olduğunu ve
özellikle konuların yıllara göre dağılımına bakıldığında belirli konuların belirli yıllarda
popüler olduğunu ve çok tercih edildiğini göstermektedir. Çoğunlukla nicel
yöntemlerin, özellikle tarama modelinin tercih edildiğini, nitel araştırma yöntemine ilginin yetersiz olduğunu söylemek mümkündür. Yöntem ve konu açısından özgün,
Türkiye’de ki eğitim sorunlarına yönelik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
Purpose: The main aim of this research study is to visualize general tendencies
in the field of educational Administration in research topics, research methods and
proposals stated in dissertations. It is important for the reason that this study provides
information about the content of previous studies by using the research method of
content analysis.
Method: Content analysis research design was used in this study. The coding
book was formed by the researcher after scanning the literature and determination of the
research purposes. Then the changes in the coding book were made by examining the
theses, in accordance with expert opinions. The research population consists of 140
dissertations in the field of educational administration made in Turkey in the last 12
years. 107 dissertations which were available were used in the research study. No
sampling method was applied. It was analysed using frequency and percentage.
Results: The dissertations mostly focus on the issues Educational Policies,
Comparative Education Management and Educational Philosophy. Quantitative
research methods and techniques were mostly preferred. Almost one third of studies
included in the research were done at Ankara University. For the distribution of theses
over the years, most of the theses were produced in 2008. In the part of proposals for
researchers, the proposals of ‘ Similar or alternative research topics’ and ‘Research with
different sample groups’ were mostly stated. In the part of suggestions for practitioners,
the most repeated ones are respectively, ‘In-service training practices’, ‘The adoption of
participatory management approach’ and ‘Improving working conditions and personal
rights of teachers, rewarding and motivation’.
Discussion and Conclusion: The research results show that the selection of
topics of dissertations are repetitive and similiar to each other. Particularly, from the
issues of research over the years, certain topics became popular and preferred more. It is
possible to say that mostly quantitative methods are preferred and the interest for the
qualitative research method is insufficent. Original studies are needed to solve the
educational problems in Turkey.