Eskişehir kırka yöresinde bor madeni çevresinde yaşayan ilköğretim çağındaki çocuklarda kan bor düzeyinin ölçülmesi

Abstract

Bor canlılarda önemli görevleri olan eser elementtir. Ancak bu eser element ile ilgili çocuklarda yapılmış araştırmalar sınırlıdır. Çalışmamızda Eskişehir Kırka beldesinde bor madeni çevresinde yaşayan ilköğretim çağındaki 7-14 yaş arasındaki çocukların kan bor düzeyinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışma Kırka yöresinde aileleri tarafından onay verilen 7-14 yaş arası 329 çocuk ve Kırka yöresi dışında yaşayan kontrol grubundaki 90 çocukta yapılmıştır. Çalışmaya alınanlardan 1 ml venöz kan örnekleri alındı. Örnekler çalışma günü kapalı fırınlarda yakıldı, Kimyasal işlemler sonrasında kan bor düzeyi ölçümü kolorimetrik spektrofotometri ile yapıldı. Çalışma sonucu veriler SPSS 15.0 ve SigmaStat 3.5 paket programları kullanılarak analiz edildi. Çalışmada toplam 429 çocuğun kan bor düzeyi ölçüldü. Tüm çocukların kan bor düzeyinin 0,2-2,22 mg/L arasında değiştiği, Kırka bölgesindeki çocukların kan bor düzeyinin ortalama 0,85 ± 0,35 mg/L, ortanca 0,78mg/L olduğu, kontrol grubunda yer alan 90 çocuğun kan bor düzeyinin ortalama 0,79 ± 0,34 mg/L, ortanca 0,75 mg/L olduğu saptandı. Kırka bölgesinde yaşayan çocuklarda kan bor düzeyi normal düzeylerde bulunmasına rağmen, kontrol grubundaki çocuklarla karşılaştırıldığında daha yüksek saptandı. Ancak bu artış istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı(p>0,05). Kan bor düzeyi cinsiyet ile ilişkili bulunmadı( p>0,05). Kırka köylerinden olan Karaören köyünde yaşayan çocukların kan bor düzeyinin ortanca 1,04 mg/L ile en yüksek yine Kırka köylerinden olan Kümbet köyündeki çocukların kan bor düzeyinin ortanca 0,71 mg/L ile en düşük olduğu saptandı. Bu iki yerleşim yeri arasında kan bor düzeyi açısından istatistiksel olarak fark saptandı(p<0,05). Kırka bölgesindeki çocukların kan bor düzeyinin kontrol grubundaki çocuklara göre hafif yüksek olması çevreden bora maruz kalmaya bağlı olabileceği düşünüldü.

Boron is an important and essential trace element in living organism. Clinical studies about the boron during childhood are limited. The aim of our study was to evaluate blood boron levels in school-childen aged between 7 to 14 years-old, living in environ of boron mine in Eskisehir, Kırka. Study group consist of 329 children aged between 7 to 14 years old, living in Kırka area, and 90 children living in the out of Kırka region (serve as control group), with their parental consent. Blood samples (1 ml per child) were taken. The blood samples were put in a closed oven for heating. After chemical analysis. Blood boron level was measured by colourimetric spectrophotometry. Statistical analysis has been performed with SPSS 15.0 and SigmaStat 3.5 package programs. In our study period, blood samples of 429 children have been evaluated. Blood boron levels varies between 0.2 to 2.22 mg/L in whole study group. The mean and median blood boron levels in Kırka region was 0.85 ± 0.35 mg/L and 0.78 mg/L, respectively. The mean and median blood boron levels in control group (n=90) was 0.79 ± 0.34 mg/L and 0.75 mg/L, respectively. While the blood boron levels in Kırka area are in the normal ranges, they are slightly higher than control groups, however without statistical difference (p>0.05). Blood boron levels are also not related with gender difference (p>0.05). Highest blood boron levels (median 1.04 mg/L) have been observed in Karaoren village area in Kırka, and lowest levels have been observed in Kümbet village area as media 0.71 mg/L. Blood boron levels were significantly higher in Karaören village area than the Kümbet village area (p<0.05). Slightly higher blood boron levels which observed in Kırka area might be related with an exposure of boron from the environment.