Aneminin ayırıcı tanısında bazı biyokimyasal göstergelere;
eritrosit parametreleri, ferritin, transferin saturasyonu(TSAT), transferin, transferrin reseptörü
serum demiri, total demir bağlama kapasitesine dayanmaktadır. Son yıllarda ayırıcı tanıda
kullanılan konvansiyonel parametrelerin zayıf veya göreceli olduğunu belirten yayınlar
mevcut olup, ayırıcı tanı için tanısal tetkiklere RSf, LHD, MAF, Transferrin/ Log Ferritin gibi
daha hassas laboratuar parametrelerinin eklenmesi önerilmektedir. Çalışmamızda aneminin
ayırıcı tanısında bu parametrelerin değerlendirilmesi amaçlandı. Bu çalışma Eskişehir
Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ġç Hastalıkları Anabilim Dalı, Hematoloji Bilim Dalı
polikliniğinde planlandı. DEA‟ si (serum hemoglobin değeri <12 gr/dl, TSAT<%20, ve serum
ferritin düzeyi<20 ng/ ml) olan 136 hasta, KHA‟ si (serum hemoglobin değeri < 12 gr/dl,
TSAT>%20 ve serum ferritin düzeyi>50 ng/ ml) olan 50 hasta, kronik böbrek yetmezliği
(KBY) olup anemisi olan 56 hasta, beta talasemisi olan 34 hasta ve 166 sağlıklı kontrol dahil
edildi. Parametreler; RSf= √(MRV X MCV), MAF={(Hgb X MCV)/100} ve LHD= 100 X
√1-{1/(1 + e 1.8 (30-MCHC))} formülleriyle hesaplandı. RSf ve MAF değerleri; DEA ve talasemili
olgularda KHA ve KBY olan olgulara göre daha düşüktü (p<0,001). LHD ve transferrin/ log
ferritin değerleri DEA‟li olgularda KHA ve KBY olan olgulara göre anlamlı derecede yüksek
(p<0,001) idi. RSf, MAF, LHD ve T/LF değerleri açısından gruplar arasındaki farklar
istatistiksel olarak anlamlıydı. RSf ve MAF değerleri ile hematokrit, MCV, MCH, MCHC,
demir, transferrin saturasyonu ve ferritin düzeyleri arasında pozitif korelasyon (P<0,001),
serum total demir bağlama kapasitesi ve transferrin düzeyi arasında negatif korelasyon
(P<0,001) saptandı. LHD ve transferrin/ log ferritin değerleri ile hematokrit, MCV, MCH,
MCHC, demir, transferrin saturasyonu ve ferritin düzeyleri arasında negatif korelasyon
(P<0,001), serum total demir bağlama kapasitesi ve transferrin düzeyi arasında pozitif
korelasyon (P<0,001) saptandı. Anemilerin ayırıcı tanısında kullanılan güncel parametrelerin
yorumunda bazen güçlükler olabilmektedir. Çalışmamızda, anemilerin ayırıcı tanısında yeni
eritrosit parametrelerinin konvansiyonel parametrelere alternatif olarak güvenle
kullanılabileceği tespit edilmiştir.
The differential
diagnosis of anemia is based on some biochemical indicators of iron metabolism; parameters
of erythrocytes, ferritin, transferrin saturation, transferrin, serum iron and total iron binding
capacity. In recent years, since there are some studies reporting that these conventional
parameters are weak or relative, more sensitive tests including RSf, LHD, MAF and
Transferrin/ Log Ferritin are recommended to be included in the differential diagnosis of
anemias. In our study, we aimed to evaluate these parameteres in the differential diagnosis of
anemia. The study was conducted at EskiĢehir Osmangazi University, Faculty of Medicine,
Department of Hematology. After obtaining the approval of the Ethics Committee and
informed consent, 136 patients with iron deficiency anemia(IDA) ( serum hemoglobin <12
gr/dl, TSAT <20% and serum ferritin <20 ng/ml), 50 patients with anemia of chronic disease
(ACD) (serum hemoglobin <12gr/dl, TSAT >20% and serum ferritin >50ng/ml), 34 patients
with beta thalassemia , 56 patients with anemia of chronic kidney disease (CKD) and 166
patients with healthy controls were included. Parameters were calculated with the following
formulations; RSf= √(MRV X MCV), MAF={(Hgb X MCV)/100} and LHD= 100 X √1-
{1/(1 + e 1.8 (30-MCHC)). RSf and MAF levels were lower in patienst with iron deficiency anemia
and beta thalassemia compared to patients with anemia of chronic disease and anemia of
CKD. LHD and Transferrin / Logaritmic ferritin were markedly higher in patients with IDA
when compared to patients with ACD and CKD. RSf and MAF showed a significant positive
correlation with hematocrite, MCV, MCH, MCHC, serum ıron, transferrin saturation, serum
ferritin levels and a negative correlation with transferrin and total iron binding capacity. As
well as, LHD and T/LF showed a significant negative correlation with hematocrit, MCV,
MCH, MCHC, serum ıron, transferrin saturation, serum ferritin levels and a positive
correlation with transferrin and total iron binding capacity. Parameters used in routine
differential diagnosis of anemia , as well as the current need for more sensitive and robust
indicators available. In our study, we showed that new erythrocyte parameters can be
confidentially used in the differential diagnosis of anemia alternatively to conventional
parameters.
