Orhan Pamuk’un “Kara kitap” ve Umberto Eco’nun “Kraliçe Loana’nın gizemli alevi” adlı eserlerinde postmodern bağlamda anlatı tekniklerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalısmada, Orhan Pamuk’un ‘‘Kara Kitap’’ ve Umberto Eco’nun ‘‘Kraliçe Loana’nın Gizemli Alevi’’ isimli, Đtalyan ve Türk edebiyatına ait çağdas iki anlatı karsılastırılmıstır. Karsılastırmada, edebiyat alanında dünden bugüne varlığını sürdüren anlatı tekniklerinin izleri sürülmüs; onların postmodern bağlamda nasıl ve niçin kullanıldıkları ortaya konmaya çalısılmıstır. Yapılan incelemede, karsılastırmalı edebiyat bilimi ilkeleri doğrultusunda postmodern değerler dizgesinden yararlanılmıs ve söz konusu tekniklerin dönüstürülerek, onlarla nasıl postmodern zengin bir kullanım alanı yaratıldığı gözler önüne serilmek istenmistir. Çalısmada, postmodern anlatıların izin verdiği ölçüde eklektik bir yöntem izlenmistir. Özellikle yapıbozum yöntemi, okur odaklı ve metin odaklı yöntemler etkili bir sekilde kullanılırken, içeriğin elverdiği ölçüde, bazı ksımlarda dilbilgisel yöntemler ve yorumlayıcı yöntemlerden de faydalanılmıstır. Đki bölümden olusan bu çalısmanın ilk bölümünde postmodernizm, postmodern edebiyat ve postmodern anlatı’nın ne olduğu kuramsal olarak ortaya konmus; ikinci bölümde ise söz konusu iki eser, anlatı teknikleri üzerinden karsılastırılmıstır. Çalısmanın sonucunda, farklı akımlar ve yaklasımlar tarafından değisik amaçlarla kullanılmıs olan söz konusu anlatım tekniklerinin, anlatılarımızda postmodern bir kurgu olusturmak için kullanıldığı ortaya konmaya çalısılmıstır. Bu teknikler eserlerde, farklı islerliklere sokulmus, birbirinin içine katılmıstır. Zaman zaman sınırlarıyla oynanan bu tekniklerin, klasik kullanımlarından farklı yaklasımlarla anlatılara eklendikleri gözlenmistir. Postmodernist elestirel tavrın da bu teknikler vasıtasıyla anlatılarımızda işlendiği gözlenmiştir.

In this study, the two contemporary narrative of Turkish and Italian literature, Orhan Pamuk’s ‘‘The Black Book’’ (Kara Kitap) and Umberto Eco’s ‘‘The Mysterious Flame of Queen Loana’’ (La Misteriosa Fiamma della Regina Loana) are compared. In the comparison, existing narrative techniques from yesterday to today are analyzed and are sought to explain how and why they are used in postmodern context. In the process of analyzing, the system of postmodern values is utilized in the light of the principles of comparative literature and it is sought to show how to create a rich area of use by converting the mentioned techniques. In the study, eclectic methods are followed in postmodern context. Especially, while deconstruction method, reader-oriented methods and text-oriented methods are being used effectively, in some parts of the narrative, grammatical methods and interpretative methods are used. In the first part of our study we explain postmodernism, postmodern literature and postmodern narrative and in the second part the two narratives are compared according to narrative techniques. As a result of the study we tried to show that narrative techniques, generally used by different approaches with different aims, are used for creating a postmodern fiction in our texts. These techniques are combined with each other in different aims. These techniques the boundaries and the rules of which are changed sometimes, are added to our narratives according to a different approach from their classical usage. Moreover, we can say that postmodernist critical approaches are treated by means of these techniques in our narratives.