Uluslararası hukukta kuvvet kullanma ve kuvvet kullanmanın hangi kurum
veya aktör tarafından nasıl ve ne şekilde gerçekleşeceği geçmişten günümüze
tartışılagelen konulardan birisi olmuştur. Bu çalışmada, uluslararası hukukta kuvvet
kullanmanın geçmiş çağlardan günümüze nasıl gerçekleştiği, hangi durumlarda yasak
veya meşru olduğu incelenmiştir. Kuvvet kullanma konusunda temel normları
düzenleyen BM örgütünün kuvvet kullanmaya bakışına örnek olaylar üzerinden
kısaca değinilip, örgütün kuvvet kullanmayı düzenleyen hükümleri analiz edilmiştir.
BM, uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden ve taraflar arasında meydana
gelebilecek uyuşmazlıkların çözümü hususunda, kuvvet kullanma görevini, NATO
gibi askeri ittifaklara devretmiştir. Bu bağlamda, uluslararası bir savunma ittifakı
olan NATO, BM Güvenlik Konseyi’nin verdiği yetki sayesinde kuvvet
kullanabilmektedir.
Bu çalışmada, ayrıca, NATO’nun kuruluşu ve genel yapısı incelenmiş, kuvvet
kullanma bağlamında BM Güvenlik Konseyi ile ilişkisi ele alınmış, NATO’nun
Soğuk Savaş öncesi ve Soğuk Savaş sonrasında izlemiş olduğu stratejik konsepte
değinilmiştir. Ayrıca Soğuk Savaş dönemi sonrası Sovyetler Birliği’nin dağılması
neticesinde varlığı tartışılan ittifakın, bünyesine yeni üyeler katarak gerçekleştirdiği
genişleme süreci ve ittifakın alan dışı faaliyetleri incelenmiştir. Soğuk Savaş sonrası dönemde, Balkanlarda, Sovyetler Birliği’nin dağılmasını
takiben oluşan süreçte, etnik çatışmalar ve ülkelerin bağımsızlık mücadeleleri
sonucunda bir kaos ortamı meydana gelmiştir. Kosova’da 1999 yılında yaşananlar da
bu kaosun bir sonucudur. Değişen uluslararası sistemde, NATO, Yugoslavya Federal
Hükümeti’nin sebep olduğu insani drama son vermek için Kosova’ya müdahalede
bulunmuştur. NATO’nun Kosova’ya müdahalesinin, uluslararası sistemde güvenlik
anlayışına nasıl etki ettiği ve bu müdahalenin uluslararası hukuka aykırı olup
olmadığı meselesi incelenmiş ve NATO’nun güvenlik anlayışında günümüze kadar
geçirdiği evreler de analiz edilmiştir.
The use of force in international law, and by which institution or actor, and
how and in what way the use of force will take place, is one of the discussed issues
from the past to present. In this study, how the use of force in international law
occurs from ancient times to the present day, and in which cases the use of force is
prohibited or legitimate, were investigated. The view of The UN organization, which
regulates fundamental norms about the use of force, and its regulated rules about it,
were analyzed by referring examples briefly. UN assigned the use of force duty to
military alliances as like NATO to the solution of threatening international peace and
security between parties from the aspect of disputes that may occur. Concardantly,
NATO, which is an international defense alliance, can use force thanks to the given
authority from The UN Security Council.
In this study, also, the establishment and the general structure of the NATO
have been examined, and its relation with the The UN Security Council has been
handled in the context of the use of force, and also NATO’s strategic concept, which
is followed in the pre and post Cold War, has been mentioned. Besides, the
enlargement process of the alliance, which its existence discussed as a result of the
dissolution of The Soviet Union, and the off-site activities of this alliance have been
investigated. A chaos enironment occured as a result of the ethnic identity conflicts and
the independence struggles after the Cold War in the Balkans following the breakup
period of The Soviet Union. What happened in Kosovo is a result of this chaos in
1999. NATO decided to put an end to the humanitarian tragedy performed by The
Federal Yugoslavian Goverment in Kosovo according to the changes in the
international system. How the intervention of NATO’s in Kosovo changed the
concept of security understanding in the international system, and whether this
intervention was against to international law has been examined, and the phases of
the security understanding of the NATO were analyzed from the past to the present
as well.
