Ağır metaller gerek çevrede ve canlılarda birikme özelliği göstermeleri ve içerdiği toksik yapıları nedeniyle önemli çevre kirleticileri arasında yer almaktadırlar. Bu sebeple bu çalıĢmada havacılık sanayisine ait Ni+2, Cr+6 ve Cr+3 içerikli banyo kaplama sularından ağır metallerin giderimi üzerine çalıĢılmıĢtır.
Ağır metaller gerek çevrede ve canlılarda birikme özelliği göstermeleri ve içerdiği toksik yapıları nedeniyle önemli çevre kirleticileri arasında yer almaktadırlar. Bu sebeple bu çalışmada havacılık sanayisine ait Ni+2, Cr+6 ve Cr+3 içerikli banyo kaplama sularından ağır metallerin giderimi üzerine çalışılmıştır.
Çalışmada öncelikle temin edilen atıksuların karakterizasyonu yapılmıştır. Yapılan karakterizasyon işlemi sonrasında, kimyasal arıtım ve membran filtrasyon deneyleri gerçekleştirilmiştir. Kimyasal arıtım çalışmalarında koagülant cinsi, koagülant dozajı ve pH‟ın etkisi incelenmiştir. Maksimum Ni+2 ve Cr+3 giderimi sırasıyla %100 ve %98,94 olarak bulunmuştur. Kimyasal arıtım yöntemi ile yüksek verim elde edilse de gerek kimyasal sarfiyatının yüksek olması gerekse de atık çamurun bertarafının zor olması sebebiyle daha ekonomik ve etkili bir yöntem olan membran filtrasyon sistemleri kullanılmıştır. Bunun için iki ticari membran (NF90, NF270) ve iki membran filtrasyon sistemi (ölü uçlu modül, çapraz akışlı modül) kullanılmıştır. Membran cinsi, basınç (10, 20, 30 bar) ve pH‟ın (7, 10) ağır metal giderim verimi üzerine etkisi incelenmiştir. Deneysel sonuçlar, basıncın ve atıksuyun pH değerinin artmasıyla % reddetmenin (R) arttığını göstermiştir. Maksimum % R değeri pH‟ı 10 olan Ni+2, Cr+6 ve Cr+3 içerikli atıksular için NF90 membranında ve 30 bar basınçta sırasıyla % 99,2; % 96,54 ve % 93,8 olarak bulunmuştur.
Heavy metals are significant pollutants due to their toxicity and accumulation property in the ecology and living organisms. Therefore, removal of heavy metals (Ni2+, Cr6+ and Cr3+) from coating bath water of the aviation industry was studied in this study.
Firstly, characterization of wastewater was performed. Afterward, coagulation-flocculation tests were undertaken in order to investigate the effect of pre-treatment in membrane processes. Effect of coagulant type (Ca(OH)2, FeCl3, Al2(SO4)3 and FeSO4), coagulant dosage (0,1 to 0,3 M) and pH (8 to 10) to chemical treatment was investigated. According to results, maximum Ni2+ and Cr3+ ions rejection (R%) values were found 100% and 98,94%, respectively. Despite these results, heavy metal ions in wastewater were treated with membrane process because of high chemical consumption and the difficulty of disposing of hazardous sludge in chemical treatment. Two commercial membranes (NF90, NF270) and two membrane filtration systems (dead ended module, cross-flow module) were used for this. Effect of the membrane type, the pressure (10, 20, 30 bar) and the pH (7, 10) on the yield of removal of heavy metals was examined. Experimental results showed that rejection (R) % increases with increasing of the pressure and the pH of the wastewater. Maximum rejection values of solution of Ni2+, Cr6+ and Cr3+ (pH:10), were found 99.2 %, 96.54 % and 93.8 %, respectively in NF90 membrane at 30 bar pressure.
