Osas’lı hastalarda kognitif durum, otonomik fonksiyon, depresyon ve metabolik sendromun araştırılması

Abstract

Obstrüktif uyku apne sendromu (OSAS) uyku boyunca tekrarlayan üst hava yolu obstrüksiyonu epizotları ve sıklıkla kan oksijen desatürasyonu ile karakterize bir sendromdur. Sık tekrarlayan apneler sonucunda olan hipoksemi ve hiperkarbi hem periferik hem de santral kemoreseptörler aracılığıyla sempatik aktivasyon artışına, gündüz aşırı uykululuğa, kognitif fonksiyon bozukluğuna, depresyon yatkınlığına neden olmaktadır. Bu nedenle yaşam ve uyku kalitesi üzerinde olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bu çalışmada polisomnografi ile OSAS tanısı konulan hastalarda kognitif durum, otonomik fonksiyon bozukluğu, depresyon ve metabolik sendromun araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmamızda sempatik deri yanıtı (SDY), istirahatte ve derin solunum sonrasındaki R-R interval (RRIV) değişkenliği, Hamilton Depresyon Ölçeği, MoCA testi, Epworth Uykululuk Skalası, Pittsburgh Uyku Kalite Ölçeği kullanıldı. Hastaların metabolik sendrom (MS) tanısı için bel çevresi, arteriyel tansiyonu, açlık kan şekeri ve HDL değerleri ölçüldü. Çalışmada hasta grubu 25 bireyden oluşmuştur. Kontrol grubu 30 bireyden oluşmuştur. Hasta grubunun yaş ortalaması 50,2±6,2, kontrol grubunun yaş ortalaması 43,5±12,2’dir. Hasta grubunda 9 (%36) hastada orta, 16 (%64) hastada ağır OSAS mevcuttur. Çalışmada SDY latans, RRIV ve derin solunum sonrasındaki RRIV değerlerinde hasta ve kontrol grupları arasında anlamlı sonuç bulunmadı. Hasta bireylerin bel çevresi, vücut kitle indeksi, Epworth uykululuk ölçeği, Pittsburgh uyku kalite ölçeği ve Hamilton depresyon ölçeği değerleri kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti. Metabolik sendrom ve kognisyon değerlendirildiğinde hasta ve kontrol grupları arasında anlamlı fark bulunmamaktadır.

Obstructive sleep apnea syndrome (OSAS) is a syndrome characterized by blood oxygen desaturation and recurrent episodes of upper airway obstruction during sleep. Sympathetic activation, cognitive impairment, susceptibility to depression, daytime sleepiness are potentiated by increased sensitivity of both peripheral and central chemoreceptors by both hypoxemia and hypercarbia which is the reason of repetitive sleep apnea episodes. In this study we aimed to investigate cognitive status, autonomic dysfunction, depression and metabolic syndrome in patients with OSAS. The sympathetic skin response, RR interval variability at rest and after deep breathing, Hamilton Depression Scale, MoCA test, Epworth Sleepiness Scale and Pittsburgh Sleep Quality Scale were used. For patients diagnosed with metabolic syndrome, waist circumference, blood pressure, fasting blood glucose and HDL were measured. Our study was performed on 25 patients with diagnosis of OSAS and 30 normal individuals. The mean age of patients is 50.2 ± 6.2 and 43,5±12,2 in the control group. 9 (%36) moderate OSAS, 16 (%64) severe OSAS patients were performed in this study. SSR latency, RRIV and deep breathing after RRIV values between patient and control groups were not significant. In patients, waist circumference, body mass index, Epworth Sleepiness Scale, Pittsburgh Sleep Quality Scale and Hamilton Depression Scale values were statistically higher than the control group. Metabolic sydrome and cognitive impairment were evaluated. There was no difference between the two groups.