Kur’an’da toplumsal farklılık

Abstract

Kur' an, sosyal değerler ve yapılar ekseninde farklılıklara sahip olan tüm toplumlarla birlikte bu toplumların, görev, statü ve fonksiyon bakımından farklılaşan üyelerine hitap eder. Bu nedenle Kur’ân, sosyolojik açıdan yapısal ve değersel farklılıkları bünyesinde barındıran toplumlarla, içinde dikey ya da yatay olarak farklılaşan sosyal grupların arasında bir ayrım yapmaz. O, mevcut bulunan farklılıklara isaret edip onlarla ilgili teklifini yaparak esasen toplumsal bütünleşmenin esaslarını ortaya koyar. Kur’ân’ın farklılıklar karsısında teklifi “tearüftür.” Günümüz ifadesiyle bu, kültürleşmeye, sosyalleşmeye tekabül etmektedir. Buna göre, ırk, dil, etnik ve kültürel farklılıkları antropolojik birer ilâhî işaret (ayet) olarak tanımlayan Kur’ân, bununla beraber, söz konusu farklılıkların toplumsal gruplar arasında herhangi bir kast, ayırım veya eşitsizligin gerekçesi olamayacağım vurgulamakta ve tüm insanların aynı biyolojik kökeni paylaştıklarına dikkat çekmektedir. Kur’ân’ın toplumsal farklılık olgusuna bakışını sosyoloji biliminin bakışıyla karşılastırmalı olarak ele alan bu çalışma, hem Kur’ân’ın toplumsal farklılığı ele alış biçimini hem de toplumların bu farklılıklara karsı tutumlarının dini kökenlerini açıklamayı amaç edinmiştir.

Quran addresses to the members of all societies in which the members are in different roles, statues and functions. These societies are different in both social values and structural bases. Quran does not distinguish these societies and also social groups of these societies. It mainly presents the basics of social integration while indicating the diversities (differences) in its proposal. Quran’s proposal against these diversities is “knowing each other” (the word’s Arabic origin is “tearuf”). This “knowing each other” can be rephrased as “socialization” or “acculturation”. Based on this acculturation, Quran defines the differences in ethnicity, language, culture etc. as a divine sign (ayet). Quran also emphasizes that these differences cannot be the reason for any inequality, injustice and discrimination. In this paper, the term “Social Diversity and Differences” will be examined in Quran’s point of view based on the perspective above. This paper also tries to make a comparison between the Quran and the Sociology in terms of this point of view. Basically, the aim of this paper is to explain how Quran approaches the “social diversities” and also how societies react against these diversities based on their religious motives.