Bu çalışma, Eskişehir ili ilçelerinde (12 ilçe ve Kırka beldesi) 2012 ile 2013 yılları arasında, evlerde radon gazı yoğunluklarını ölçmek ve mevsimsel değişimini incelemek amacıyla yapılmıştır. Dört mevsim (kış, ilkbahar, yaz, sonbahar) için 3 aylık periyotlar şeklinde toplamda 122 evde LR–115 tipi detektörler kullanılarak radon gazı ölçümleri yapılmıştır. Detektörler, bir adet yatak odası, bir adet oturma odası ve bunların yedekleriyle birlikte evlere yerleştirilmiştir. Ölçümlere ilk olarak kış mevsiminde başlanmıştır. Yapılan ölçüm sonuçlarına göre radon yoğunluğu en fazla kış ve sonbahar mevsimlerinde, en düşük olarak yaz ve ilkbahar mevsimlerinde gözlemlenmiştir. Yapılan analizlere göre ev içi radon yoğunluğu 10 Bq/m3 ve 565 Bq/m3 aralığında değişmektedir. Ölçüm yapılan evlerde yaşayan bireylere detaylı bir anket uygulanarak bilgiler toplanmıştır. Bu anketler doğrultusunda dört dönemlik mevsimsel verilere göre Eskişehir ilçeleri için ev içi radon yoğunluğunun katlara, bina yaşına ve yapı malzemelerine göre analizi yapılmıştır. Ayrıca ilçelerin mevsimlere göre kendi aralarında karşılaştırılması yapılmıştır. Elde edilen radon yoğunluğu verilerinden faydalanılarak, mevsim ve kat sonuçlarını karşılaştırmak için t testi analizi yapılmıştır.
Eskişehir merkez ilçelerinde 2010-2012 yılları arasında yapılan radon yoğunluğu ölçümü çalışması ile bu çalışma kapsamında elde edilen veriler birleştirilmiştir. Pinel metodu yardımı ile tüm Eskişehir’i kapsayacak şekilde bina içi radon gazı yoğunlukları için mevsimsel düzeltme faktörleri hesaplanmıştır. Yarı deneysel ölçüm sonuçlarına göre mevsimsel düzeltme faktörleri 0,43 ile 1,57 arasında değişmektedir.
This study is conducted in districts of Eskişehir (12 districts and Kırka town) between 2012-2013 in order to measure indoor radon concentrations and to examine seasonal variations. Indoor radon measurements were conducted in a total of 122 dwellings via LR-115 type detectors, for four seasons (winter, spring, summer, and autumn) in three month periods. Detectors were placed into dwellings with their backups, as one into the bedroom, and one into the living room. Measurements were initiated in winter. According to the results of the measurements conducted, highest radon concentrations were observed during winter and autumn; while, lowest concentrations were observed during summer and spring. According to the analysis performed, indoor radon measurements vary in the range between 10 Bq/m3 and 565 Bq/m3. Information was gathered by conducting a detailed survey to the residents of the dwellings. In the direction of these surveys, indoor radon concentrations were analyzed according to the seasonal data for districts of Eskişehir, with respect to floor level, age of the dwelling and construction material. In addition, districts were compared between each other with respect to the seasons. T- test analysis was conducted on the radon concentration data obtained for different seasons and for different floors.
Data obtained by radon concentration measurement study conducted in central districts of Eskişehir between 2012 and 2013, and data obtained by this study were combined. Seasonal correction factors for indoor radon concentrations were calculated as to comprise Eskişehir entirely, with the help of Pinel method. According to the semi-empirical results, seasonal correction factors vary between 0,43 and 1,57.
