Hareketli çatılar, bir yapıyı kullanım amacına göre değişken mevsim
koşullarında hem açık hem de kapalı kullanmayı sağlarlar. Aynı yapıyı mevsim
koşullarına göre kullanabilmek, birçok sektör için çok cazip olmaktadır. Özellikle spor
ve eğlence sektöründe bu tür yapılar açık hava organizasyonlarındaki misafirlerini
aniden yağan yağmurdan korumak için kısa bir süre içerisinde kapalı mekan haline
getirip, organizasyona devam edebilmektedirler. Benzer olarak, bir yüzme havuzu her
iki mevsimde de çalışabilmesi işletmecisini memnun edecektir. Bu şekilde yapılmış
yapılar hareketli çatıların maliyetini karşılayıp ekonomik kazançları yükselmektedir.
Bu tez çalışmasının amacı ülkemizde giderek kullanımının yaygınlaşması
beklenen hareketli çatı yapılarına farkındalık oluşturmak ve dünya üzerinde tasarımında
dikkate alınan hususları araştırararak örnek bir hareketli çatı tasarımı yapmaktır.
Çalışmanın ilk bölümünde, hareketli çatıların tanımı ve sınıflandırılması
yapılmış, sonra tasarımında dikkate alınması gereken hususlara değinilmiştir. İkinci
bölümde ise SAP2000 programında örnek bir hareketli çatı modellenerek analizi
yapılmış, Türk şartnamelerine göre tasarım hesapları yapılmıştır.
Retractable roof systems provide both outdoor and indoor use depending on the
intended use of single structure in variable weather conditions. Using the structure
independent of seasonal conditions is very attractive to many sectors. Especially, in
sports and entertainment businesses and open-air activities these structures are able to
protect guests from sudden rain within a short time, by creating an indoor area.
Likewise, it will satisfy swimming pool owners by being able to operate the facility
independent of the season conditions. Such buildings not only shorten the return of
investment but also increase the profitability.
The purpose of this study is creating awareness to retractable roof systems,
which are expected to widespread in our country. Also, investigating issues considered
in the design stage of retractable roofs all over the world and design a sample retractable
roof structure.
In first chapter of the study, definition and classifications of retractable roofs are
made, and design considerations are mentioned next. In the second chapter, a retractable
roof is modelled and analysed as a sample using SAP2000 where design calculations are
made with respect to Turkish specifications.