Yapısal eşitlik modellemesi (YEM) gözlenen değişkenler yardımı ile gizil yapıları ölçmeye olanak sağlayan çok değişkenli istatistiksel bir yöntemdir. Temel istatistiksel yöntemlerin aksine yapısal eşitlik modellemesinde doğrudan ölçülemeyen kavramların modele yerleştirilebilmesi tüm gözlenen değişkenlerdeki ölçüm hatalarının modele dahil edilebilmesi yöntemin ilgi çekiciliğini artırmaktadır. Yöntem, matematiksel karmaşıklığı nedeni ile çok yaygın kullanılmasa da son yıllarda yaygınlaşan kullanıcı dostu hazır yazılımlar sayesinde popüler bir yöntem haline gelmiştir.
Bu çalışmada yapısal eşitlik modellemesinde kullanılan hazır yazılımların, modelin yerine getirmesi gereken varsayımlar temelinde karşılaştırılması amaçlanmıştır. Öncelikle yapısal eşitlik modellemesinin teorik yapısı detaylı olarak incelenmiş, daha sonra en çok tercih edilen üç hazır yazılım olan AMOS, LISREL ve EQS yazılımları seçilmiş ve bu yazılımların kullanımı örnek veri seti üzerinden detaylı olarak anlatılmıştır.
Yazılımların tanıtımından sonra gerçek veri uygulamasında işsiz bireylerin kredi kartı sahipliği ve kredi kartlarına ilişkin tutum ve davranışlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesini amaçlayan 5 faktörlü araştırma modeli kullanılmıştır. Karşılaştırma da; kullanılan hazır yazılımlarda, yapısal eşitlik modellemesi için gerekli olan varsayımların test edilmesi, içerdiği tahmin metotları, kullanılan uyum iyiliği testleri, çıktıların görünümü ve yorumlanma uygunluğu gibi konular ele alınmış sonuçlar ve yorumlar paylaşılmıştır.
Structural Equation modeling (SEM) with the help of observed variables is a kind of technic which is multivariable statistical method to evaluate the latent structures. On the contrary the basic statistics methods, the structural equation modeling evaluates which cannot be directly evaluated terms and it helps to involve all observed variables which has evaluation mistakes will help its attraction. The method, because of its mathematic complexity it wasn’t using that method commonly but in recent years with the help of using friendly software packages it became very popular method.
In this study, our purpose was to compare software package in structural equation modeling and the basic hypothesis which was implemented by the model. Primarily the theory in structural equation modeling was examined in detail then the most preferred software AMOS, EQS and LISREL softwares were chosen and with the using of this software together with sample data set were explained in detail.
After presentation of these softwares, in a real data application, unemployed individuals who have credit cards and identification of factors affecting the attitudes and behaviors aimed at five-factor model are used for research. In this comparison; in using software package, structural equation modeling is necessary for hypothesis testing, estimated to contain methods used goodness of fit index tests, the output of the view and interpretation compliance issues such as discussed results and comments were shared.
