Türkiye’de birinci basamak sağlık hizmetlerinde aile hekimliği uygulamasına geçilmesine aile hekimliği uzmanlık tezlerine etkisi

Abstract

Türkiye’de sağlık sisteminde 2005 yılında aile hekimliği uygulamasına geçilmesini göz önüne alarak, 2005-2015 yılları arasında internet ağı üzerinden ulaşabildiğimiz aile hekimliği uzmanlık tezlerini değerlendirmeyi amaçladık. Gözlemsel, tanımlayıcı, retrospektif çalışmamızda tezleri hazırladığımız 31 değişkenli Tez Veri Formu ile değerlendirdik. Toplamda 492 tezi değerlendirmeye aldık. En çok teze ulaşılan yıl %23,6 oranı ile 2008 yılıdır. Tezlerin %50,8’i İstanbul’da bulunan 10 eğitim araştırma hastanelerine aittir. Tezlerin %49,2’si 33 üniversitenin tıp fakültelerine aittir. Tez sahiplerinin %50,8’i kadın, %49,2’si erkektir. Tezlerin %87,8’inde tez danışmanı belirtilmiştir. Aile hekimliği uzmanları %40,9 oranı ile en çok tez danışmanlığı yapan branş hekimidir. Aile hekimi uzmanlarının tez danışmanlığı yıllar içinde artmıştır. Tez konularında %21,9 oranında en çok endokrin sistem, beslenme, metabolizma konuları işlenmiştir. Diabetes Mellitus ve glukoz metabolizma bozuklukları en çok (%12,1) işlenen konudur. Tezlerin %21,8’i saha, %76,6’sı hastane çalışmasıdır. Aile sağlığı merkezi / Aile hekimliği merkezi / Sağlık ocağında %10,2 oranında çalışma yapılmıştır. Örneklem grupları en çok 101-200 (%24,8) kişi arasındadır. Yıllar içinde anket kullanımı anlamlı olarak artmış, laboratuvar test kullanımı anlamlı olarak azalmıştır. Yıllar içinde tez danışmanı belirtilme durumu, etik kurul onayı alma, proje destek alımı, araştırma tipi belirtilme durumu anlamlı olarak artmıştır. Bu da bize tezlerin daha özenli hazırlandığını göstermektedir. Yıllar içinde saha çalışmasının anlamlı olarak artmasına rağmen yetersiz olup koruyucu hekimlik gibi birinci basamağın temel konularına az değinilmiştir.

As the transition to family medicine system in Turkey in 2005 was a milestone of the health system in Turkey, we tried to evaluate the theses of family medicine clinics which could be reached at internet websites between 2005-2015. A data sheet prepared by authors was used to evaluate 31 variables of reached theses. This an observational, descriptive, retrospective study. A total of 492 theses were evaluated. Most of the theses which could be reached was in the year of 2008 with a rate of 23.6% and 50.8% of them were from the 10 training hospitals in Istanbul. 49.2% of the theses were from university's 33 faculties of medicine. Most of the authors of the theses were women with a percentage of 50.8% and 49.2% were male. Advisors were stated in 87.8% of theses. Most of the advisors of the theses were family medicine specialists with a rate of 40.9%. Thesis supervision of family physicians has been increased over the years. Subjects of the theses were (21.9%) endocrine system, nutrition, and metabolism mostly. Diabetes mellitus and glucose metabolism disorders were the most (12.1%) studied subjects. 21.8% of the study field was hospitals (76.6%). Family health center / family medicine center / health centers were the other study fields (10.2%). Study populations were between 101-200 people (24.8%) mostly. As the use of surveys were increased significantly over the years, significant decreases were observed in the use of laboratory tests. The denotation of the theses’ advisor status, ethics committee approval, project support was increased significantly. This shows that the theses were tend to be more attentive. Although the field studies were increased by years, field studies seemed to be not enough as desired. Also, we thought that; primary subjects such as preventive medicine were not studied frequent enough.