Amaç: Bu çalışmanın temel amacı örgütsel vatandaşlık davranışlarının örgütsel çıktılar ve liderlik algısı üzerindeki etkisini meta-analiz yöntemi kullanarak test etmektir. Çalışma kapsamında örgütsel vatandaşlık davranışlarının etki edebileceği düşünülen örgütsel adalet, örgütsel bağlılık, iş doyumu ve liderlik algısına ilişkin belirlenen hipotezler test edilmiştir. Yöntem: Nicel araştırma yaklaşımının araştırma modellerinden biri olan meta-analiz yöntemi çalışma kapsamında örgütsel vatandaşlık davranışının örgütsel çıktılar ve liderlik algısı üzerindeki ortalama etki büyüklüğünü test etmek amacıyla kullanılmıştır. Çalışma kapsamında veri toplamak üzere yapılan literatür taramasından elde edilen korelasyonel araştırmalar hazırlanan doküman analiz formuna kodlanmış; belirlenen ölçütlere uygun olan 49 araştırmadan elde edilen veriler analiz işlemine tabi tutulmuştur. Çalışmada Excel, Comprehensive Meta-Analysis ve SPSS 18.0 programlarından yararlanılmıştır. Bulgular: Çalışmada örgütsel vatandaşlık davranışlarının örgütsel çıktılar ve liderlik algısı üzerindeki etki düzeyini belirlemek için 49 korelasyonel çalışma kullanılarak 17976 kişilik örneklem grubuna ulaşılmıştır. Bulgular örgütsel vatandaşlık davranışlarının örgütsel adalet [r = .38], iş doyumu [r = .39] ve liderlik algısı [r = .37] üzerinde orta düzeyde etkiye sahip olduğunu gösterirken, örgütsel bağlılık [r = .26], üzerinde düşük düzeyde bir etkisinin olduğunu göstermiştir. Örgütsel vatandaşlık davranışlarının en yüksek etkisinin örgütsel adalet, en düşük etkisinin ise örgütsel bağlılık üzerine olduğu bulunmuştur. Tartışma ve Öneriler: Elde edilen bulgulara dayanarak değişkenler arasındaki ilişkiler nicel olarak incelenmiştir. Ulaşılan sonuçlar temel alınarak örgütsel vatandaşlık davranışlarının örgütlerin yapısındaki yeri tartışılmış, yapılan tartışmalar sonucu öneriler sunulmuştur. Çalışmanın sınırlıkları doğrultusunda daha sonraki araştırmalar için gündem oluşturulmuştur.
Purpose: The main purpose of this study is to examine the effect of
organizational citizenship behaviour on organizational outcomes and leadership
perception through the method of meta-analysis. Within the scope of this study, the
hypotheses about organizational justice, organizational commitment, job satisfaction
and leadership perception on which organizational citizenship behaviours can have
effects are examined.
Method: Meta-analysis method which is one of the quantitative study design is
used to investigate the effect size of organizational citizenship behaviours on
organizational outcomes and leadership perception. Correlational studies found in
literature review for gathering data are coded on the document analysis form. From the
coded studies, 49 studies that are appropriate for the criteria are analyzed. Excel,
Comprehensive Meta-Analysis and SPSS 18.0 are used in analysis process.
Findings: In the study, in order to determine the level of effect of organizational
citizenship behaviours on organizational outcomes and leadership perception, 49
correlational study are used, and a sample group of total of 17976 participants is
reached. . The results reveal that organizational citizenship behaviours have a medium
level of positive effect on organizational justice [r = .38], job satisfaction [r = .39] and
leadership perception [r = .37] while have a small effect size on organizational
commitment [r = .26]. It is found out that the highest level of effect of organizational
citizenship behaviours is on organizational justice and that the lowest is on
organizational commitment.
Conclusion and Discussion: The relationships between the variables are
examined according to the findings of the study. Based on the findings, the place of
organizational citizenship behaviour in the structure of organizations is discussed and some suggestions are presented. Considering the limitations of the study,
recommendations are presented for the prospective studies.