Bu çalışma, Türk Edebiyatında uzun süredir eser veren ve postmodernist anlayışı benimseyen Orhan Pamuk‟un romanlarındaki oryantalizm unsurlarını ve Doğu-Batı karşıtlıklarını ele almaktadır.
Temelde “ben” ve “öteki” ayrımına dayanan oryantalizm, Batı ülkelerinin Doğu ülkelerine uyguladığı araştırma çalışmaları ve hâkimiyet kurma amacını ifade eder. Çok eski zamanlardan beri Batının Doğu medeniyetleri üzerindeki düşünüş biçimi olarak varlığını korumuştur. Günümüzde de devam etmekte olan bu düşünce ve davranışlar bütünü, hem Doğu hem de Batı edebiyatlarını etkilemiştir. Bu bağlamda, kendisini Batıya yakın hisseden Doğulu yazar Orhan Pamuk‟un tüm romanlarına yansıttığı oryantalist detaylar bu tezin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, oryantalizmin Türk edebiyatına etkilerini Orhan Pamuk‟un romanları bağlamında incelemek ve yazarın kendi toplumuna yaklaşımının açıklamaktır. Romanlarında karakterler aracılığıyla tespit edilen Doğu-Batı karşıtlıklarından yola çıkarak Türkiye‟nin hem kendi içinde hem de Batı medeniyetinin karşısında nasıl bir oryantalistleşme süreci geçirdiği ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışma üç ana bölüme ayrılmış olup birinci bölümde genel hatları ile oryantalizm kavramı ve gelişme süreci irdelenmiştir. Ġkinci bölüm, Orhan Pamuk‟un hayatına ve yazınsal özelliklerine genel bir bakış sunmaktadır. Çalışmanın ana bölümü olan üçüncü bölüm ise Orhan Pamuk‟un tüm romanlarındaki Doğu-Batı zıtlıklarının tartışıldığı kısımdır. Tespit edilen karşıtlıklar ve Doğuyu sosyo-kültürel olarak aşağıda konumlandıran ifadeler farklı başlıklarda sunulmuştur.
This study investigates the elements of orientalism and East-West conflict in the works of Orhan Pamuk, who has a long standing in Turkish literature and embraces postmodernist understanding.
Orientalism, which mainly stands on the distinction of “self” and “other”, represents the researches and will to dominate of the West on the Eastern countries. It has sustained itself since the early times as the West‟s thinking way of the East. This ongoing ensemble of thinking and behavioural approach has affected both Eastern and Western literature. In this context, as an Eastern author whom feels himself closer to the West Orhan Pamuk‟s orientalist details on his novels are the subject of this thesis. The goal of this study is to investigate the affects of orientalism on Turkish literature through Orhan Pamuk‟s novels and clarify his approach to his own society. Turkey‟s process of orientalisation, both internally and in comparison with the Western civilization, will be presented based upon the East-West conflicts through the characters in his novels.
The study consists of three sections, first section explains the notion of orientalism in a general sense and investigates its development. Second section presents an approach towards Orhan Pamuk‟s life and literary features. The third section which can be considered as the main section is the part that East-West conflicts are discussed through novels of Orhan Pamuk. Located contradictions and declarations that position the East below in socio-cultural area are presented in different titles.