Geçmişten günümüze musikişinas Ali B. Nafi (Ziryab)’nin endülüs kültür hayatına ve avrupaya etkileri

Abstract

Bu çalışmada Ziryab figürünün Endülüs kültür hayatı ile Avrupa’ya etkileri saptanmaya çalışılmıştır. Özelde Ziryab genelde doğu simgesinin Batı medeniyetinin oluşumundaki etkilerinin sorgulanması çalışmamızın ana problemidir. Bu çalışmanın ana konusu; Ziryab’ın Bağdat kültür ve medeniyetini taşıdığı Kurtuba’da mûsikî, konservatuvar, modern pedagojik eğitim, hitabet, astroloji ve moda tasarımı alanındaki öncülüğü ile onun Endülüs ve Avrupa kültür ve medeniyetine etkileri, dolayısıyla Ziryab figürü üzerinden Doğu’nun Batı kültür ve medeniyetine etkisinin araştırılmasıdır. Bu çerçevede çalışmamızda dünya sosyal ve kültürel hayatına nüfuz etmiş “Ziryab etkisi”, Batı ve Doğu kaynakları, klasik ve güncel çalışmalarla birlikte taranarak ortaya konmuştur. Bunun için öncelikle Ziryab’ın gerçek kimliğini tespit amacıyla ona ait en eski kaynaklarda yer alan biyografik bilgiler ve modern biyografileri göz önünde tutularak gerçek hayat hikâyesi tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmanın bir diğer ayağı ise; Endülüs’te çeşitli alanlarda meydana gelen köklü değişimlerin sebebinin yalnızca Ziryab mı, yoksa Ziryab rolünün büyüyen bir efsaneye mi sebep olduğu konusu olmuştur. Çalışmanın giriş kısmında VIII. yüzyıla kadar Bağdat’taki ve IX. yüzyıla kadar Endülüs’teki mûsikî ve sosyal hayat hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Birinci bölümde Ziryab’ın hayatı, eğitimi, Endülüs’e geçişi ve çeşitli alanlarda Endülüs hayatına etkileri, ikinci bölümde kendisiyle ilgili kaynak analizi ve Batılıların çalışmalarındaki yansıması anlatılmaya çalışılmıştır. Bu mühim figürün Batı dünyasına ve günümüze etkileri çalışmamızın üçüncü bölümünü oluşturmuştur. Batı’nın üstünlüğü tezini savunan birtakım oryantalistlerce Ziryab figürünün gerçek etkisinin tahrif edilmesi sonuç kısmımızın odak noktasını oluşturmuştur.

In this study, the effects of Ziryab's figure on Europe has been tried to researched. In specific area Ziryab, in the general area the questioning of the effect of West civilizations by the symbol of east are the main problem of our study. The main theme of this study is the effect of Ziryab on Kurtuba where he spreaded the culture and civilization via music, conservatoire, modern pedogogical education, declamation, astrology and fashion design as well as his effects on Andalusia and Europe culture; therefore, our aim is to present a study showing the effects of East on West culture and civilization through Ziryab's figure. In this frame, the effects of Ziryab which empierced world's cultural and social life is researched and it has been presented by scanning both Eastern and Western books as well as classical and actuel studies. In order to do this study, firstly, Ziryab's real life story has been tried to confirmed by taking into account his modern biographies and biographical information that appear in the oldest researches belonging to him. Another base of this study is to search whether Ziryab is the only person who is responsible for all various changeovers in Andalusia or it is because of Zıryab's role that spreaded as a legend. In the beginning of the study, it is informed briefly about the social and musical life in Endulus till IX. and in Bagdat till VIII. In the first part, the life, education, the process that he had while passing to Endülüs and his effects on various areas in life has been tried to researched. In the second part, research analyses about him and his efffetcs on Western studies has been tried to discoursed. The effects on this momentous figure on Western world and on our actuel world established the third part of our study. The falsification of Zıryab's figure by some oriantalists that defends the supremacy of West has established the main focus of our study.