Döviz piyasasında işlem yapan yatırımcılar tarafından oluşturulan döviz portföyleri ile bu portföylere dahil edilen döviz kurlarının arasındaki ilişkinin modellenmesi ve gelecek tahmini yapılması bu tezde amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)’nda gösterge niteliğinde döviz ve efektif alış-satışa en çok konu olan 20 döviz kuruna ait 02.01.2005-12.11.2020 periyodunu kapsayan günlük frekans değerleri ve bunlardan eşit ağırlıklı oluşturulan portföy araştırma verisi olarak kullanılmaktadır. Finansal varlıklar arasındaki ilişkiyi özetleyen beta risk parametrelerine olanak sağlayan Sermaye Varlıklarını Fiyatlandırma Modeli (SVFM) bu tezde temel model olarak kullanılmaktadır. SVFM ile tutarlı veri üretme modeli olan Doğrusal Piyasa Modeli (DPM) En Küçük Kareler (EKK) yöntemi ile modellenmektedir. Zamana bağlı değişen beta risk parametreleri için Koşullu Sermaye Varlıklarını Fiyatlandırma Modeli (K-SVFM) kullanılmaktadır. K-SVFM ile tutarlı veri üretme modeli olan Zamana bağlı değişen Doğrusal Piyasa Modeli (Z-DPM) tek değişkenli GARCH-tipi modeller olan GARCH ve GJR-GARCH modelleri, çok değişkenli GARCH-tipi modeli olan DCC-GARCH modeli ile modellenmektedir. Bulgulara göre Z-DPM performansının DPM’ye kıyasla daha etkin performans gösterdiğine ve beta riski davranışının durağan olmadığına ulaşılmıştır. Bu sonuçla birlikte, Z-DPM’nin modellenmesi aşamasında özellikle ani dalgalanmaların olduğu durumlarda zamana bağlı değişen regresyon katsayısını içeren modelin kullanılmasının performansı arttırdığı gözlemlenmiştir
The purpose of this thesis is to model the relationship between the foreign exchange portfolios created by the investors traded in the foreign exchange market and the foreign exchange assets in these portfolios and to perform the future predictions. For this purpose, daily frequency values covering the 02.01.2005-12.11.2020 period for the 20 exchange rates that are most subject to foreign currency and effective purchase-sales as indicators at the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) and their equal weight the created portfolio used as research data. In this study, the Capital Asset Pricing Model (CAPM) is used as the basic model which provides for the beta risk parameters that summarizes the dynamic relationship. The Linear Market Model (LMM) that is a data production model consistent with CAPM is modeled with the Least Squares (OLS) method. For the time varying beta risk parameters, the Conditional Capital Asset Pricing Model (C-CAPM) is used. Time varying Linear Market Model (Tv-LMM) that is a data production model consistent with C-CAPM is modeled with GARCH and GJR-GARCH that are univariate GARCH type models, and DCC-GARCH model that is multivariate GARCH type model. According to the findings, it found out that Tv-LMM performance shows more efficient performance compared to LMM and beta risk behavıor is not stable. In addition, it has been observed that the performance of the model increases when the time-varying regression coefficient is used in the modeling phase of the Tv-LMM model, especially when there are sudden fluctuations
