Bu araştırmanın amacı Pozitif Psikoloji Temelli Çevrimiçi Grupla Psikolojik Danışma Programının(PPTGPDP) zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip annelerin psikolojik iyi oluş, öz anlayış ve umut düzeyleri üzerindeki etkisini incelemektir.
Yöntem: Bu çalışma nicel ve nitel boyutları olan karma desenli bir araştırmadır. Araştırmanın nicel boyutu deney, plasebo ve kontrol gruplu ön test, son test ve izleme testi modeline dayalı 3X3 faktörlü yarı deneysel bir desende tasarlanmıştır. Bu desende, birinci etmen deneysel işlem gruplarını (deney, plasebo ve kontrol grupları); ikinci etmen ise bağımlı değişkene ilişkin tekrarlı ölçümleri (ön-test, son-test ve izleme ölçümleri) göstermektedir. Araştırmanın bağımlı değişkeni psikolojik iyi oluş, öz anlayış ve umut düzeyleri, bağımsız değişkeni ise pozitif psikoloji temelli hazırlanan grupla psikolojik danışma programıdır. Araştırmanın çalışma grubu deney=12, plasebo=11 ve kontrol grubu=12 olmak üzere toplam 35 katılımcıdan oluşmaktadır. Deney grubuna araştırmacı tarafından geliştirilen 10 oturumluk pozitif psikoloji temelli çevrimiçi grupla psikolojik danışma programı uygulanırken plasebo grubuna yine araştırmacı tarafından geliştirilen bağımlılık türleriyle içeriklendirilmiş 10 oturumluk grupla rehberlik çalışması yapılmıştır. Kontrol grubunda yer alan bireylere ise herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Araştırma kapsamında Psikolojik İyi Olma Ölçekleri, Öz Anlayış Ölçeği, Sürekli Umut Ölçeği kullanılmıştır. İstatistiksel çözümlemeler Spss 17.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Ölçeklere ilişkin ölçümler araştırmanın başında, sonunda ve araştırma tamamlandıktan 2 ay sonra olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın analizlerinde ilişkisiz ölçümlere ve zamana bağlı değişimlere yönelik tekrarlı ölçümlere imkan tanıyan aynı zamanda zaman*müdahale ortak etkisini test etme amacıyla
2
kullanılan “Tek Faktör Üzerinde Tekrarlanmış Ölçümler için İki Faktörlü Varyans Analizi” tekniği kullanılmıştır. Farkın kaynağının belirlenmesi amacıyla da ikili karşılaştırmalara imkan tanıyan “Bonferonni düzeltmesi uygulanmış çoklu karşılaştırmalar” testi yapılmıştır. Bireysel görüşmelere ilişkin veriler ise içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir.
Bulgular: Araştırmanın bulgularına göre PPTGPD programı zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip annelerin psikolojik iyi oluş, öz anlayış ve umut düzeylerinde müdahale*zaman etkisine göre anlamlı farklılıklar oluşturmuştur(p<.05). Bu anlamda PPTGPD programına katılan bireylerin psikolojik iyi oluş, öz anlayış ve umut düzeylerinde plasebo ve kontrol grubuna göre anlamlı artışlar olduğu görülmüş ve bu etkinin 2 aylık ölçümlerde korunduğu gözlenmiştir. Araştırmanın nitel bulgularına göre deney grubu ile yapılan bireysel görüşmelerde elde edilen verilerin “Baş etmeyi Öğrenme, Destek Kaynaklarını Fark Etmek, Olumlu Bakma-Kabullenme, Empati ve Gelişim” kategorileri çerçevesinde toplandığı görülmüştür.
Sonuç ve Öneriler: Araştırmanın sonuçlarına göre PPTGPD programının zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip annelerin psikolojik iyi oluş, öz anlayış ve umut düzeyleri üzerinde etkili olduğu ve bu etkinin izleme ölçümlerinde de devam ettiği görülmüştür. Ayrıca araştırmanın deney grubunda yer alan katılımcıların “Baş etmeyi Öğrenme, Destek Kaynaklarını Fark Etmek, Olumlu Bakma-Kabullenme, Empati ve Gelişim” alanlarında farkındalık elde ettikleri görülmüştür. Araştırma sonunda gelecek çalışmalara ilişkin uygulayıcılara ve araştırmacılara öneriler verilmiştir
The aim of this study is to examine the effect of positive psychology-based online group counseling program on psychological well-being, self-compassion and hope levels of mothers with mentally disabled children.
Method: This study is a mixed-pattern research with quantitative and qualitative dimensions. The quantitative dimension of the study was designed in a 3X3 quasi-experimental design based on the pretest, posttest and follow-up test model with experimental, placebo and control groups. In this design, the first factor is the experimental treatment groups (experiment, placebo and control groups); The second factor shows the repeated measures (pre-test, post-test and follow-up measures) of the dependent variable. The dependent variable of the study is psychological well-being, levels of self-compassion and hope, and the independent variable is a group counseling program based on positive psychology. The study group of the research consists of a total of 35 participants, experiment = 12, placebo = 11, and control group = 12. While a 10-session Positive Psychology-based online group psychological counseling program developed by the researcher was applied to the experimental group, a counseling study was conducted with a group of 10 sessions, which was also included in the addiction types developed by the researcher, to the placebo group. No study was conducted on individuals in the control group. Within the scope of the research, Psychological Well-Being Scales, Self-Compassion Scale, Dispositional Hope Scale were used. Statistical analysis was done using Spss 17.0 package program. Measurements regarding the scales were carried out in three stages: at the beginning, at the end, and 2 months after the research was completed. In the analysis of the study, "Two-Factor Analysis of Variance for Repeated Measures on a Single Factor" technique, which allows repeated measurements for
4
unrelated measurements and time-dependent changes, and is also used to test the joint effect of time * intervention. In order to determine the source of the difference, the "Bonferonni correction applied multiple comparisons" test was used, which allows for paired comparisons. Data related to individual interviews were analyzed using content analysis technique.
Results: According to the findings of the study, the PPTGPD program created significant differences in the psychological well-being, self-compassion and hope levels of the mothers with mentally disabled children according to the intervention * time effect(p<.05). In this sense, it was observed that there were significant increases in psychological well-being, self-compassion and hope levels of individuals participating in the PPTGPD program compared to the placebo and control groups, and this effect was observed to be preserved in 2 month measurements. According to the qualitative findings of the study, it was observed that the data obtained from the individual interviews with the experimental group were collected within the categories of "Learning to Cope, Recognizing Support Sources, Positive Looking-Acceptance, Empathy and Development".
Conclusion and Suggestions: According to the results of the study, it was observed that the PPTGPD program was effective on the psychological well-being, self-compassion and hope levels of mothers with children with intellectual disabilities, and this effect continued in the follow-up measurements. In addition, it was observed that the participants in the experimental group of the study gained awareness in the areas of "Learning to Cope, Recognizing Support Sources, Positive Looking-Acceptance, Empathy and Development". At the end of the research, suggestions were given to the practitioners and researchers regarding future studies
