Türk vergi sisteminde dijital dönüşüm ve vergi güvenliğinin etkinliği üzerindeki rolü: ampirik bir araştırma

Abstract

Dünyadaki teknolojik dönüşüm ekonomideki sistemlerin, kurumların ve bireylerin iş yapma biçimlerini değiştirmiştir. Özellikle dijital sistemlerin ve araçların süratle gelişmesi, hayatın birçok alanında değişimi zorunlu kılmaktadır. Kamu gelirlerinin elde edilmesi, harcanması, yönetilmesi ve denetlenmesi gibi konularında bu değişimlerden etkilenmesi kaçınılmazdır. Teknolojik gelişmelere paralel olarak mali sistem içerisinde bulunan unsurların bu değişimi hızlı bir şekilde benimsediği ve gelişmelere uyum sağlamaya çalıştığı gözlemlenmektedir. Kamu kaynaklarının en önemli unsuru olan verginin amaçlarına ve tarafların haklarına en uygun biçimde elde edilmesi vergi güvenliğinin tesisine katkı sağlayacaktır. Vergi teorisi ve uygulamalarının bütün boyutlarıyla uyumlu bir şekilde çalışan vergi güvenlik araçları günümüz dijital vergi uygulamalarının odak noktasını oluşturmaktadır. Bu çalışma kapsamında Türk Vergi Sistemi'nde dijital dönüşüm ve vergi güvenliğinin etkinliği üzerindeki rolü incelenmiş, oluşturulan bir model aracılığıyla ampirik bir araştırma yapılmıştır. Birinci bölümde vergi güvenliği ve vergi sisteminin dijital dönüşümüne dair kavramsal çerçeve incelenmiştir. İkinci bölümde Türk Vergi Sistemi'nde dijital dönüşümün vergileme sürecinde vergi güvenliğine etkisi ile bağlantılı konular v hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde Türk Vergi Sistemi'nde dijital dönüşüm ve vergi güvenliğinin etkinliği üzerindeki rolü hakkında ampirik bir araştırma yapılmıştır. Araştırma modeli olarak Birleştirilmiş Teknoloji Kullanım ve Kabullenme Teorisi'ne göre uyarlanmış nicel araştırma yönteminden faydalanılmıştır. Belirlenen hipotezleri test etmek için geliştirilen anket Eskişehir ilinde faaliyette bulunan 418 Serbest Muhasebeci Mali Müşavir tarafından cevaplandırılmıştır. Excel programına aktarılan cevapların analizinde SPSS 24.0 istatistik programı kullanılmıştır. Analiz sonuçlarının oluşturulan hipotezleri desteklediği görülmüştür

The technological transformation in the world has changed the way the systems, institutions and individuals in the economy do business. Especially the rapid development of digital systems and tools necessitates change in many areas of life. It is inevitable to be affected by these changes in issues such as the acquisition, expenditure, management and supervision of public revenues. Parallel to the technological developments, it is observed that the elements in the financial system adopt this change quickly and try to adapt to the developments. Obtaining the tax, which is the most important element of public resources, in the most appropriate way for its purposes and the rights of the parties will contribute to the establishment of tax security. Tax security tools, which work in harmony with all aspects of tax theory and practices, are the focal point of today's digital tax practices. Within the scope of this study, the role of digital transformation and tax security in the Turkish Tax System was examined and an empirical research was conducted through a model created. In the first chapter, the conceptual framework of tax security and the digital transformation of the tax system is explained. In the second part, information is given about the effects of digital transformation in the Turkish Tax System on tax security vii in the taxation process. In the third part, an empirical research has been made about the role of digital transformation and tax security on the effectiveness of the Turkish Tax System. Quantitative research method adapted to The Unified Theory of Acceptance and Use of Technology was used as the research model. The questionnaire developed to test the determined hypotheses was answered by 418 Certified Public Accountants operating in Eskişehir. SPSS 24.0 statistics program was used in the analysis of the answers transferred to the Excel program. It was seen that the results of the analysis supported the hypotheses created.