Araştırma, bağırsak stoması olan bireylerin taburculuk
sonrasında yaşadığı sıkıntıların değerlendirilmesi amacıyla
yapılmıştır.
Kapsam: Stoma açılması vücut bütünlüğünü bozan bir işlemdir. Bu
sebeple stomalı bireylerin yaşamını olumsuz etkilemektedir. Stoma
açılan bireyler psikolojik, fizyolojik ve sosyal pek çok sorunla karşı
karşıya kalmaktadır. Bu durumu kabullenmekte zorlanan bireylerin
yaşam tarzı ve yaşam kalitesi de olumsuz etkilenmektedir.
Yöntem: Araştırma fenomenolojik tipte niteliksel bir araştırma olarak
yapılmıştır. Araştırma evrenini Eskişehir ili Odunpazarı ve Tepebaşı
ilçelerinde yaşayan ve herhangi bir nedenle bağırsak stoması açılıp
sonrasında eve taburcu olan, 18 yaş ve üstü, mental, fiziksel ve
iletişim açısından engeli olmayan bireyler oluşturmuştur. Örnekleme
yöntemi olarak ölçüt örnekleme ve kartopu örnekleme
yöntemlerinden yararlanılmıştır. Veriler Haziran-Eylül 2019 tarihleri
arasında kişisel özelliklere ilişkin veri formu ve stomalı bireylere
yönelik yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Kişisel
özelliklere ilişkin verilerin analizi sayı yüzde olarak
değerlendirilmiştir. Elde edilen nitel veriler içerik analizi yöntemi ile
MAXQDA 2020 programı ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Araştırma verileri Roy Adaptasyon Modeli'nden
yararlanılarak oluşturulan temalar ve diğer temalar olmak üzere 2
başlıkla değerlendirilmiştir. Roy Adaptasyon Model’inden
yararlanılarak oluşturulan temalar arasından yoğun olarak sıkıntı
ifade edilen konuların fizyolojik uyum alanına ve karşılıklı bağlılık
uyum alana ilişkin olduğu, diğer temalar arasında ise yoğun olarak
stoma yönetimine ilişkin bilgi eksikliği ve ekonomik nedenlere bağlı
sıkıntılar olduğu görülmüştür.
iv
Sonuç: Araştırmamızda yer alan bireylerin çoğunlukla erken dönem
cilt komplikasyonlarına ilişkin sıkıntı yaşadığı; ailevi ilişkilerinin
bozulduğu; yaşadıkları fizyolojik ve psikolojik sıkıntı nedeni ile
ailesinden uzak durmak istediği; yakınlarının bulaşacağı olduğu
korkusu ile stomalı bireylerle görüşmek istemediği; bireylere stoma
bakımı için verilen eğitimin yeterli olmadığı; stoma bakımı esnasında
yaşanılacak komplikasyonlardan haberdar olmadıkları; beslenmeye
ve stoma sonrası cinsel yaşama yönelik yeterli eğitim almadıkları ve
stoma açılması nedeni ile gelir durumunun azaldığı sonucuna
ulaşılmıştır.
The research was carried out to evaluate the problems
experienced by individuals with intestinal stoma after discharge.
Scope: Opening a stoma is a process that disrupts body integrity. For
this reason, it affects the life of individuals with stoma negatively.
Individuals who have a stoma face many psychological, physiological
and social problems. The lifestyle and quality of life of individuals
who have difficulties in accepting this situation are also adversely
affected.
Method: The research was carried out as a qualitative research in
phenomenological type. The research population consisted of
individuals living in the Odunpazarı and TepebaĢı districts of
EskiĢehir, who had an intestinal stoma for any reason and then
discharged home, 18 and older, without any mental, physical and
communication disabilities. Criteria sampling and snowball sampling
methods were used as sampling method. The data were collected
between June and September 2019 with a personal data form and a
semi-structured interview form for individuals with stoma. Analysis
of data on personal characteristics was evaluated as a number percentage. The qualitative data obtained were analyzed with the
content analysis method with the MAXQDA 2020 program.
Results: The research data were evaluated with two titles: themes and
other themes created by using the Roy Adaptation Model. Among the
themes created by using the Roy Adaptation Model, it was observed
that the issues that were expressed intense distress were related to
the physiological adaptation area and mutual commitment to the
adaptation area, among other themes, there was a lack of information
regarding stoma management and economic reasons.
vi
Outcome: It was concluded that the individuals in our study mostly
experienced difficulties related to early skin complications; their
family relationships deteriorated; they want to stay away from their
family due to the physiological and psychological distress they have
experienced; they do not want to see individuals with stoma for fear
that their relatives will be infected; the education given to individuals
for the care of stoma is not sufficient; they are not aware of
complications to be experienced during stoma care; they did not
receive adequate training for nutrition and sexual life after stoma,
and their income status decreased due to stoma opening
