Bu araştırma; romatoid artrit hastalık tanılı altmış beş yaş üstü
bireylere Orem hemşirelik modeline göre verilen hemşirelik bakımının
hastaların el semptomları, yaşam aktiviteleri ve el ağrısı üzerine etkisini
belirlemek amacıyla randomize kontrollü bir çalışma olarak yapılmıştır.
Materyal ve Metod: Araştırmanın örneklemini 17 Haziran 2019 – 20
Eylül 2019 tarihleri arasında Konya Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi
Romatoloji Hastalıkları Polikliniği birimindeörneklem seçim kriterlerine uyan
toplam yirmi ikihastaoluşturmuştur. Randomize olarak seçilen örneklem
grubu; vaka (n=11) ve kontrol (n=11) grubu olarak 2 gruba ayrılmıştır.
Uygulama; günlük telefon ile ve haftalık yüz yüze görüşme şeklinde
sürdürülmüş ve her bir hasta için toplamda 8 hafta sürmüştür. Hastalar
uygulama süresince rutin hekim reçetesini uygulamaya devam etmiştir. Veri
toplama formu için; araştırmacı tarafından hazırlanan Tanımlayıcı Özellikler
Veri Formu, Visual Analog Skala (VAS), Sağlık Değerlendirme Anketi ve
Duruöz El İndeksi kullanılmıştır. Uygulama öncesi, uygulamanın 4.haftası ve
uygulamanın 8.haftası hastalar anket formaları ile tekrar değerlendirilmiştir.
İstatistiksel analizler SPSS (IBM SPSS Statistics 24) adlı paket program
kullanılarak yapılmıştır. Bulguların yorumlanmasında frekans tabloları ve
tanımlayıcı istatistikler, RepeatedMeasures” test (F-tablo değeri); “Friedman”
test (χ2-tablo değeri) kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırma sonucunda hastaların tanımlayıcı özellikleri
açısından gruplar arası fark bulunmamıştır (p>0.05).Ek olarak hastaların
yaşam aktivite puanları ve el semptom puanları arasında da gruplar arası
fark saptanmamıştır (p>0.05). El ağrı puanları gruplar arası incelendiğinde
başlangıç ağrı puanları arasında fark yokken 8. hafta sonunda vaka
grubundaki ağrı puanının kontrol grubuna göre daha düşük olduğu
bulunmuştur (p<0.001). Yaşam aktiviteleri, el semptomları ve el ağrısı
iii
puanlarıvaka grubunda haftalara göre incelendiğinde yaşam aktiviteleri
puanlarının başlangıç ve 4. haftalarda eşit olduğu (p>0.05), el semptomları ve
el ağrısı puanlarının ise 4. haftada başlangıçtaki puanına göre daha düşük
olduğu bulunmuştur (p<0.001). Araştırmada incelenen yaşam aktiviteleri, el
semptomları ve el ağrısı puanlarının 8. haftada diğer haftalara göre daha
düşük olduğu tespit edilmiştir (p<0.001).
Sonuç: Bu araştırma; RA tanılı altmış beş yaş üstü hastaların
gereksinimlerine dayanan Orem öz bakım modeline göre verilen hemşirelik
bakımının hastalar üzerinde 8 hafta uygulanmasının hastaların ağrılarını
azaltmada, el fonksiyonlarının iyileşmesinde ve yaşam aktivitelerinin yerine
getirilebilmesinde etkili olduğunu göstermiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda
önerilerimiz; hastalara verilen öz bakım eğitimlerinin sağlık kontrolleri
sırasında tekrarlanması ve bireysel eğitim oturumları şeklinde işletilmesini
sağlayacak kurumsal düzenlemelerin yapılmasıdır
This research is a randomized controlled study to determine
the effect of nursing care given to individuals over 65 years old with
rheumatoid arthritis disease according to Orem model on patients' hand
symptoms, life activities and hand pain.
Material and Method: Sample of the study consisted of a total of 22
patients meeting the inclusion criteria, from a medical faculty rheumatology
polyclinic, between June 17th, 2019–September 20th, 2019. The sample group
was separated into two groups as case (n=11) and control (n=11) group. The
implementation of the research was conducted interviewing on the phone daily
and face-to-face weekly in a total of eight weeks for each patient. For data
collection form; Introductory Characteristics Data Form which was prepared
by the researcher, VAS, HAQ and DHI were used. Patients were reassessed
via questionnaire forms before the application, in the fourth week of the
application and in the eighth week of the application. Statistical analyses were
conducted using the SPSS (IBM SPSS Statistics 24) package program. In the
interpretation of findings; frequency tables and descriptive statistics, Repeated
Measures test (F-table value) and “Friedman” test (χ2-table value) were used.
Findings: As a result of the study, examining hand pain scores between
the groups; it was found that there was no difference between pain scores in
the beginning, whereas pain scores in the experimental group were lower at
the end of the 8th week, compared to the control group (p<0.001). Examining
life activity, hand symptom and hand pain scores in the experimental group
according to weeks; it was found that life activity scores were equal in the
beginning and in the fourth week (p>0.05), whereas hand symptom and hand
pain scores were lower in the fourth week, compared to the beginning
(p<0.001). It was determined that life activity, hand symptom and hand pain
v
scores examined in the study, were lower in the eighth week compared to other
weeks (p<0.001).
Conclusion: This research; according to the Orem self-care model based on
the needs of patients over the age of sixty-five years of RA, the nursing care
provided on patients for 8 weeks has shown that it is effective in reducing the
pain of patients, improving hand functions and performing life activities
