Aile hekimliği polikliniğine başvuran üst solunum yolu enfeksiyonu tanılı hastalara reçete edilen ilaçların değerlendirilmesi

Abstract

Üst solunum yolu, ağız ve burundan başlayarak paranazal sinüsler, farenks, larenks başta olmak üzere trakeaya kadar uzanan hava yolunu tanımlar. Üst solunum yolu enfeksiyonu tanısı alan hastalar, birinci basamak sağlık kuruluşlarında en sık tedavi düzenlenen hasta gruplarından biridir. Her yaş grubunda ve kış aylarında daha sık olmakla beraber, yılın her zamanında karşılaşılması, üst solunum yolu enfeksiyonlarının önemini bir kat daha arttırmaktadır. Bu nedenle, her hekim üst solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan ilaçları, bu ilaçların yan etkilerini, ilaç-ilaç etkileşimlerini, doz ve kullanım şekillerini bilmekle mükelleftir. Antibiyotikler, topikal ve sistemik dekonjestanlar, antihistaminikler, steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar, üst solunum yolu enfeksiyonları reçetelerinde sıklıkla karşılaştığımız ilaç sınıflarıdır. Bu ilaçların pek çoğunun farklı sınıflardan kombine etken madde içermeleri, reçete yazarken hekimin göz önünde bulundurması gereken bir durumdur. Bu çalışmada Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Aile Hekimliği polikliniğine başvuran, üst solunum yolu enfeksiyonu tanısı alan hastaların tedavisinde kullanılan ilaçların ve bu ilaçların kombinasyonlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Polikliniğimize 01.11.2019-30.03.2020 tarihleri arasında başvuran hastaların reçeteleri incelenmiştir. Hastalara reçete edilen ilaçlar, hastane bilgi yönetim sistemi ve sağlık bakanlığının Medula Eczane Sistemi üzerinden kontrol edilerek değerlendirilmiştir. Çalışmamıza dahil edilen 391 hastanın 148’i (%37.9) erkek, 243’ü (%62.1) kadındı. Hastaların yaş ortalaması 35.97±16.11 olarak hesaplandı. Değerlendirmemizde, hastaların 39’una (%10) reçete düzenlenmemişken, 352’si (%90) ilaç tedavisi verilerek taburcu edilmiştir. Hastaların 97’si (%24,8) Aralık ayında polikliniğimize başvurmuştur. Daha sonra sırayla Kasım ayında 83 (%21,2) kişi, Ocak ayında 80 (%20,5) kişi, Şubat ayında 67 (%17,1) kişi ve Mart ayında 64 (%16,4) kişi başvurmuştur

The upper respiratory tract defines the airway extending from the mouth and nose to the paranasal sinuses, pharynx, larynx and especially to the trachea. Patients diagnosed with upper respiratory tract infection are one of the most frequently treated patient groups in primary health care institutions. Although it is more common in all age groups and in the winter months, encountering it at any time of the year increases the importance of upper respiratory tract infections one more time. Therefore, every physician is obliged to know the drugs used in the treatment of upper respiratory tract infections, the side effects of these drugs, drug-drug interactions, doses and usage patterns. Antibiotics, topical and systemic decongestants, antihistamines, non-steroidal anti-inflammatory drugs are the drug classes that we frequently encounter in prescriptions for upper respiratory tract infections. The fact that many of these drugs contain active ingredients from different classes is a situation that should be considered by the physician when prescribing. In this study, it was aimed to evaluate the drugs used in the treatment of patients who applied to Eskişehir Osmangazi University Family Medicine outpatient clinic and were diagnosed with upper respiratory tract infection and their combinations. Prescriptions of the patients who applied to our outpatient clinic between 01.11.2019-30.03.2020 were examined. The drugs prescribed to the patients were checked and evaluated through the hospital information management system and the Medula Pharmacy System of the Ministry of Health. Of the 391 patients included in our study, 148 (37.9%) were male and 243 (62.1%) were female. The mean age of the patients was calculated as 35.97 ± 16.11. In our evaluation, 39 (10%) of the patients were not prescribed, while 352 (90%) of them were discharged with medication. 97 of the patients (24.8%) applied to our outpatient clinic in December. Later, 83 (21.2%) people applied in November, 80 (20.5%) people in January, 67 (17.1%) people in February and 64 (16.4%) people in March, respectively