Enfeksiyon hastalıklarında ve ilişkili ölümlerden korunmada, hastalıkların yayılmasını önlemede en etkili, güvenli ve ucuz yöntem çocukların aşılanmasıdır. Bu araştırma, ebeveynlerin ulusal aşı takvimi dışı aşılarla ilgili bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi ve sosyo-demografik özellikleri ile arasındaki ilişkinin tek merkezli, kesitsel, tanımlayıcı, prospektif anket çalışması ile değerlendirilmesi planlandı. Mart 2019-Haziran 2020 tarihleri arasında 1430 ebeveyne anket yapıldı. Ebeveynlere çocuklarına T.C. Sağlık Bakanlığı Ulusal Aşı Takvimindeki aşıları uygulatıp uygulatmadıkları sorulduğunda; %95.4‘ünün (n=1364) çocuğunun aşılarını yaptırdığı öğrenildi. Ulusal aşılardan sonra rutin dışı aşıların yapılıp yapılmayacağı sorulduğunda, %43.5 (n=622) ebeveyn takvim dışı aşı yaptıracağını, %56.5 (n=808) ebeveyn takvim dışı aşı yaptırmayacağını belirtti. Hangi takvim dışı aşıyı yaptıracakları sorulduğunda %39.3 (n=245) rotavirüs aşısı, %35.5 (n=221) rotavirüs ve meningokok aşısı, %11.9 (n=74) meningokok aşısı, %5.1 (n=32) influenza aşısı, %1.2 (n=7) HPV aşısı, %2.9 (n=18) influenza aşısı, rotavirüs aşısı ve meningokok aşısı yaptıracağı öğrenildi. Katılımcıların takvim dışı uygulamaları yaptırmama nedenleri arasında ilk sırada aşılar hakkında bilgilerinin bulunmaması, rutin aşı takviminde olmaması ve ücretli olmaları gelmekteydi. Gebelik döneminde grip ve boğmaca aşıları önerilmiş olsa yaptırıp yaptırmayacakları sorulduğunda %19.7‘sinin (n=281) boğmaca ve grip aşılarını yaptıracağı öğrenildi. Aşılama tüm çocukların temel hakları arasındadır ve takvimde yer alan ya da takvim dışında yer alan aşıların çocuklara ulaşmasının sağlanması, aşının yapılamadığı durumlarda bariyerlerin belirlenmesi temel koşuldur. Çalışmamızda takvim dışı aşıların uygulanmasında en önemli bariyerin aşı konusunda yeterli fikir sahibi olmaması görünmektedir. Sağlık çalışanlarının bağışıklamanın önemini ve aşı ile ilgili doğru ve güvenilir bilgileri ebeveynlere doğru bir şekilde aktarması ile aşılama oranları artırılabilecektir
Vaccination of children is the most effective, safe and inexpensive method of preventing infectious diseases, related deaths and the spread of diseases. This study was planned to define the knowledge, attitudes and behaviors of parents about vaccines not-included in the National Immunization Program and to evaluate relationship with their socio-demographic characteristics with a single-center, cross-sectional, descriptive, prospective survey study. In March 2019 and June 2020, 1430 parents were surveyed. When the parents were asked whether their children had the vaccines in the National Immunization Program of the Ministry of Health of the Republic of Turkey; 95.4% (n = 1364) had their children vaccinated. When asked whether non-routine vaccines will be given after the national vaccines, 43.5% (n = 622) of the parents would have and 56.5% (n = 808) would not have non-routine vaccines. When asked which non-routine vaccines they will have, 39.3% (n = 245) rotavirus vaccine, 35.5% (n = 221) rotavirus and meningococcal vaccine, 11.9% (n = 74) meningococcal vaccine, 5.1% (n = 32) influenza vaccine, 1.2% (n = 7) HPV vaccine, 2.9% (n = 18) influenza, rotavirus and meningococcal vaccine were learned. The first reasons for the participants not to have non-routine vaccines were the lack of information about vaccines, not being in the routine vaccination and self-paid. When asked whether they would have had flu and whooping cough vaccines during pregnancy, 19.7% (n = 281) would have both vaccines. Vaccination is among the fundamental rights of all children, and it is essential to ensure that the national or non-routine vaccines reach children and to identify barriers in cases where vaccination cannot be administered. In our study, not having sufficient knowledge about vaccination is the most important barrier in the application of non-routine vaccines. Vaccination rates can be increased if healthcare professionals convey the importance of immunization and accurate and reliable information about vaccination to parents
