Özet:
Komuta-kontrol odaklı örgütlenme türünün önemli bir örneğini oluşturan bürokratik Örgütlenme anlayışı, hiyerarşik, katı, aşırı kuralcı ve mekanik işleyişi ile yöneticilerin inisiyatif kullanmalarını engellemekte; hızla değişen çevresel şartlara uyum sağlama konusunda önemli güçlüklerle karşılaşılmasma neden olabilmektedir. Dünyamız, geçtiğimiz yüzyılda ortaya çıkan ve özellikle 70*Ii yıllardan bu yana etkisini fazlasıyla hissettiren hızlı bir değişim ve küreselleşme süreci içerisindedir. Teknoloji ve haberleşme başta olmak üzere birçok alanda söz konusu olan değişim; kürselleşmenin de etkisiyle, belirsizliğin hâkim olduğu örgüt çevreleri, yeni değerler ve yeni kavramlar ortaya çıkarmıştır. Söz konusu yeni yaklaşımlardan birisi de kamu bürokrasilerini belirli bir vizyon, amaç ve hedef çerçevesinde hizmet odaklı örgütler haline getirmeye odaklanan yeni kamu işletmeciliği anlayışı bağlamında gelişen kamu sektörü stratejik planlama çalışmalarıdır. Bürokratik örgütlenme ve yönetim anlayışının emir-komuta odaklı, sorgulamaya ve değişime dirençli yapısı, öğrenme karşıtı bir örgüt kültürü ve zihinsel model oluşturabilmekte; bu durum ise stratejik planların hazırlanması ve uygulanması aşamalarında geçerli ve zamanlı enformasyona dayalı, problem odaklı, etkili kararların alınmasını engelleyebilmektedir.
Bu çalışmanın problemi, devlet üniversitelerinin sahip olduğu örgüt kültürü ve zihinsel modeller stratejik planın hazırlanma safhasında stratejik planın niteliğini nasıl etkilediğini araştırmaktadır. Araştırma amaçsal örneklem aracılığıyla seçilen keşfedici örnek olay çalışmasıdır. Çalışmaya ilişkin veriler bir devlet üniversitesinde, tabakalı örneklem yöntemi kullanılarak oluşturulan gözlem
üniteleriyle yapılan 32 yarı yapılandırılmış mülakat sonucunda elde edilmiştir.
Araştırma, stratejik planlama ile örgütsel öğrenme arasındaki ilişkiyi incelemekte, stratejik planların yapılması sürecini inceleyerek, planların yapılma (hazırlanma) sürecinde zihinsel modellerin etkisini keşfetmeyi ve üniversitelerde stratejik planlanın hazırlanma sürecinin başarısını arttırıcı önerilerde bulunmayı amaçlamaktadır.
