Hasan Polatkan'ın hayatı ve siyasi faaliyetleri

Abstract

Hasan Polatkan 1915'te Eskişehir'de doğdu. İlkokulu, ortaokulu ve liseyi bu şehirde tamamladı. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Siyasi Bilgiler Fakültesi'nden mezun oldu. Bir dönem Ziraat Bankası Müfettiş Muavinliği yapan Polatkan, 1946 seçimlerinde Eskişehir Milletvekilliğini kazandı. 1950 seçimlerinde I.Adnan Menderes Hükümetinin kurulmasıyla ilk başta Çalışma Banklığına, Maliye Bakanı Halil Ayan'ın istifasıyla da Maliye Bakanlığına getirildi. 27 Mayıs 1960 darbesine kadar, birkaç durum istisna, bu bakanlıkta kaldı.1960 darbesinin sanıklarından biri olan Hasan Polatkan, Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı koltuğunda en uzun süre bulunmuş kişidir.Bu kadar uzun süre Maliye Bakanlığı'nda bulunmasını ise yapmış olduğu çalışmalara, kişiliğine ve çalışkanlığına borçludur.Maliye Bakanlığı süresince, Türkiye'nin gelişimine katkısı olan birçok plan ve projede onun imzası bulunmaktadır.Çalışma Bakanı olduğu dönemlerde işçi haklarına önem vermiş, işçi hastanelerinin kurulmasında özel bir gayret sarf etmiştir.Maliye Bakanı olduğu dönemlerde ise özellikle köylüyü ve çiftçiyi koruyan ve kalkındıran çalışmalara girişmiştir. Bu bakanlığa geldiği ilk dönemlerde bakanlık bünyesinde çalışanların eğitimini yetersiz görüp bu kişilerin eğitim alabilmesi için bakanlığa yakın bir yerde Maliye Okulları açtırıp buralara özel hocalar getirtmiştir.Ayrıca bu bakanlıkta bulunduğu sürece parti ayrımı yapmadan Türkiye'ye faydası dokunacak çalışkan ve bilgili kişileri yanında çalıştırmıştır.Bütün bu ve bunun gibi çalışmalarının yanı sıra Eskişehirli olan Polatkan, Bakan olduktan sonra kendi memleketini de ihmal etmemiş, Eskişehir halkını kalkındırmaya çalışmış; şehir içinde birçok fabrikanın açılmasında, yolların, park alanlarının, otellerin, okulların yapımında özel bir çaba harcamıştır.?Her şey Eskişehir için?? sözünü kendisine düstur edinen Polatkan, bütün bu çalışmaları, insanüstü bir gayretle gece ve gündüz demeden çalışarak yerine getirmiştir.Türkiye gibi büyük bir devletin ekonomik sorumluluğunu üstüne alan Polatkan, Türkiye'de kaynayan kazandan pek haberdar değildi. O, daha çok kendi işiyle meşgul oluyordu. Çünkü işi ağırdı ve zaman yeterli değildi. Ancak Türkiye'de kaynayan bu kazanın kıvılcımları bir askeri darbeyi oluşturuyordu. Nitekim ihtilalden sonra kurulan sistem, en ufak bir hatayı bile önemli suçlar sınıfına katacak ve tutuklanan sanıkların hükümleri daha savunmaları alınmadan verilecekti.26 Mayıs 1960'ta Eskişehir'e Adnan Menderes'le birlikte giden Polatkan, 1960 darbesini sabaha karşı öğrenmiş ve Menderes'le birlikte Kütahya'ya geçtikten sonra burada ihtilal kuvvetleri tarafından tutularak Ankara Harp Okulu'na götürülmüştür. Polatkan, burada bir müddet bekletildikten sonra DP'nin diğer üyeleriyle birlikte Yassıada'ya sevk edilmiştir.Yassıada'da Kurulan Yüksek Adalet Divanı'nda 14 Ekim 1960 tarihinde başlayan duruşmalarla birlikte bir yargılanma sürecinden geçen Polatkan, 15 Eylül 1961 tarihinde yüzüne okunan kararla idam edileceğini öğrenmiştir.16 Eylül 1961 tarihinde sabaha karşı idam edilen Polatkan; Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ile birlikte İmralı'ya gömülmüştür. Ölüleri bile cezalandıran bir anlayışı nitelendiren bu uygulama; ancak 17 Eylül 1990 tarihinde telafi edilmiş, Hasan Polatkan ve kader arkadaşı diğer iki kişiyle birlikte naaşı, İstanbul Topkapı'da yaptırılan Anıtmezar'a devlet töreniyle nakledilmiştir.

Hasan Polatkan was born in Eskişehir, in 1915. He completed his elementary and high schools in this city, then he studied political science in Istanbul University. Having graduated, Hasan Polatkan worked at state-owned Ziraat Bank as an inspector deputy.He entered politics and was elected into the Turkish Grand National Assembly for the Democratic Party in 1946. He served in the cabinet of Prime Minister Adnan Menderes as a Minister of Labor in 1950 and then after resignation of Minister of Finance, Halil Ayan, he was assigned to this position. A few exceptions, he stayed in this duty till May 27th, 1960.As being a suspect of coup d'etat, Hasan Polatkan was one of the Ministers of Turkish Republic, staying longest at this position. His successfull studies,his hard working and his solid personality were the causes of tis long duty period.During his assignment,he assigned a number of projects and plans which contributed to the development of Turkey.While he was the Minister of Labor he overrated the rights of labor ,he endavouredestablishment of medical centers for labors.Within his post in the minister of finance he made spesific studies on protection and progress of farmers and villager.At the same ttime when assigned to Minister of Finance,he noticed the education of stuff has inadequate so he instituted special schools for financial science with professsionals.Also during the period of his minister he didn't discriminate the people for belonging to a party;CHP or DP. He gave priority to personal being hardworking and expert.Since he was from Eskişehir,he didn't neglect this city;he set up new factories and he endavoured building of new schools,roads,parks and hotels. His opinion was"all for Eskişehir" and with this principal he worked hard all day and night and even weekend for Esskişehir.While working in charge of Turkish Economy,he didn't recognize about the political situation of Turkey.And the most important problem was the confliction between Turkish Armed Force and the government.Unfortunately, after coup d'etat,the system judged even an insignificant mistake by accelerating and also arrested suspects were sentenced with no opportunity for their defence.Hasan Polatkan was arrested with Adnan Menderes in Kütahya,charged with corruption and violating the constitution along with some other party members,put on trial on the island of Yassıada. He was sentenced to death and hanged on the island of İmralı on September 16,1961.Like Adnan Menderes and Fatin Rüştü Zorlu,Hasan Polatkan was burried on the island.Many years after death his grave was moved to a mausoleum in İstanbul on September 17, 1990 along with Menderes and Zorlu.