Serebral
vazospazm, kanla dolu subaraknoid mesafedeki büyük arterlerin, belirgin daralması
ve takiben beyin iskemisi sonucu geç başlayan nörolojik kayıpla karakterize
patolojik olaylar zinciridir. Serebral vazospazm günümüzde subaraknoid kanama
sonrası mortalite ve morbiditeyi etkileyen en önemli faktördür. Hemoglobin yıkımı
sonrasında oluşan oksihemoglobinin, methemoglobine oksidasyonu sırasında ortaya
çıkan,süperoksit anyon radikallerinin güçlü bir vazodilatör olan nitrik oksiti
nötürlemesiyle vazospazm oluştuğu düşünülmektedir. cGMP hidrolizini sağlayan
fosfodiesterazların, inhibisyonunun vazodilatasyona neden olabileceği bilinmektedir.
Birçok izoenzimi bulunmasına rağmen özellikle PDE-5, cGMP hidrolizinde daha
güçlü bir etkiye sahiptir. Tadalafil, c-GMP’yi yıkan PDE-5 enziminin güçlü, selektif
ve geri dönüşümlü bir inhibitörüdür. Çalışmamızda, 1.grup kontrol grubu, 2. grup
serum fizyolojik grubu, 3. grup subaraknoid kanama oluşturulan grup, 4. grup
subaraknoid kanama sonrası tadalafil uygulanan gruptur. Kontrol grubu dışındaki
gruplar kendi aralarında 3. ve 7. gün olmak üzere gruplara ayrıldılar. Subaraknoid
kanama ratların sisterna magnaları içerisine otolog kuyruk kanının 48 saat arayla 2
kez enjekte edilmesiyle oluşturulmuş, histojik ve morfolojik olarak baziler arterde
vazospazm geliştiği görülmüştür. Gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak
değerlendirilmiştir. Gruplar ışık mikroskobu yardımıyla damar lümen alanı, damar
duvar kalınlığı ve damar duvarındaki apoptoza uğramış hücrelerin sayıları
karşılaştırılarak yapılmıştır. Çalışmamızda subaraknoid kanama sonrası Tadalafil
verilen grupta; damar lümen alanının arttığı, damar duvar kalınlığını azaldığı ve
damar duvarındaki apoptozun erken dönemde azalırken, uzun dönemde
engellenemediği görülmüştür. Çalışmamızda elde ettiğimiz sonuçlar; Tadalafil’in
vazospazmın çözülmesinde veya proflaksisinde faydalı olabileceğini göstermiştir.
Sonuçlarımız; bu konuda daha ileri ve ayrıntılı çalışmalar gerektiğini ortaya
koymaktadır
Cerebral vasospasm is a chain of events which is characterised by constriction of
blood-filled arteries in the subarachnoidal space significantly and thus causing brain
ischemia and create late onset neurological deficits. Cerebral vasospasm is most
important factor that affects mortality and morbidity after a subarachnoid
hemorrhage. It is thought that while oxyhemoglobin’ -which is formed after
hemoglobin molecular destruction- oxidation reaction to methemoglobin occurs,
superoxide anionic radicals are created and they neutralize nitric oxide, a potent
vasodilator agent and thus vasospasm occurs. It is already known that inhibition of
phosphodiesterases that hydrolysis cGMP, could be resulted in vasodilation. Among
various isoenzymes especially PDE-5 has more potent effect in cGMP hydrolysis.
Tadalafil is a potent, selective and reversible inhibitor of PDE-5 that degradation
cGMP. In our study, the first group was control group, the second was saline solution
group, the third was subarachnoid hemorrhage group and the forth group was the
tadalafil administered after subarachnoid hemorrhage group. Groups except control
group, were divided the third day and the seventh day parts. Subarachnoid
hemorrhage was created by injecting autologous blood of rats into their cysterna
magna 2 times with 48 hours of intervals and vasospasm in the basillary arteries was
noted both histologically and morphologically. The difference between groups was
analyzed istatistically. Groups were compared by the means of vessel lumen space,
vessel wall thickness and the number of apopitotic cells in the vessel wall with help
of a microscope. In our study the group which was administered tadalafil after a
subarachnoid hemorrhage , it is noted that vessel lumen space increased, vessel wall
thickness decreased and the apoptosis in the vessel wall decreased in the early stage
but can not be stopped in long period. The results of our study have shown that
tadalafil could be effective in resolution and the prophylaxis of vasospasm. Our
results have also indicated that future research should be conducted.
Key words: subarachnoid hemorrhage, cerebral vasospasm, apoptosis, tadalafil
