Travmatik akut spinal travmanın patofizyolojisinde birbiri
ile integre çok sayıda biyokimyasal ve moleküler kaskat sistemleri görev alır; sistemik
vasküler değişiklikler, hücre içi elektrolit dengesi ve biyokimyasal değişiklikler, lipit
peroksidasyonu ve serbest oksijen radikalleri, apoptozis, eksitoksisite, nörotransmitterler,
immün cevap ve enerji matabolizması. Yapılan çalışmalar travma sonrası oluşan bu
hasarlanma mekanizmasını önlemeye yada azaltmaya yöneliktir. Propolis, bal arılarından elde
edilen antioksidan, antiinflamatuvar, antibakteryal, nöroprotektif ve/veya tümörosidal etkileri
gösterilmiş doğal bir maddedir. Deneysel spinal kord travma modeli oluşturulan çalışmamızda
35 sıçan kullanıldı. Kontrol grubunda 7 sıçan normal spinal kord biyokimyasal değerlerini
saptanması için kullanıldı. Travma grubunda 7 sıçana total laminektomi yapılarak anevrizma
klibi uygulanarak travma oluşturuldu. Travma çözücü grubunda 7 sıçana aynı yöntem
kullanıldı ve intraperitoneal serum fizyolojik verildi. Travma ilaç 1 grubuna 7 sıçana aynı
yöntem kullanıldı ve ayrıca travma sonrası 30. dk ve 4. saatte intraperitoneal 100 mg/kg
propolis iki doz verildi. Travma ilaç 2 grubuna 7 sıçana aynı yöntem kullanıldı ve ayrıca
travma sonrası 30. dk ve 4. saatte intraperitoneal 200 mg/kg propolis iki doz verildi. Tüm
sıçanlar işlemden 48 saat sonra sakrafiliye edildi. Propolis’in nörolojik iyileşme üzerine
katkısı ve spinal kord dokusunda kaspaz 3 ve katepsin B ve L değerleri üzerine etkisi
araştırıldı. Sonuçlarımız tedavi grubunun travma grubu ile karşılaştırıldığında nörolojik
iyileşme üzerine anlamlı olarak etkili olduğunu göstermiştir. Tedavi grubu travma grubu ile
karşılaştırıldığında kaspaz 3 ve katepsin b değerlerinde azalma tespit edilmiş fakat sadece
travma ilaç 2 grubunda fark istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Sonuçlarımız propolisin,
spinal kord travmasında ikincil hasarlanmayı azaltarak nöroprotektif olabileceğini
düşündürmektedir.
The pathophysiology of traumatic spine
cord injury involves complex interrelated process of biochemical and moleculer events
such as systemic vasculer changes, celluler electrolite imbalance and biochemical
alterations, lipit peroxidation and free radical injury, apoptosis, neurotransmitter
accumulations, immune response and energy metabolism. Recent studies have focused on
to prevention or decrease to secondary ınjury. Propolis is a resinous substance collected by
honeybees from various plant sources. Recently, it has been reported to possess various
biological activities, such as antioxidant, antiinflamatory, neuroprotective and/or
tumorosidal effects. The experimental spinal cord injury model was applied on 35 rats. In
control group 7 rats were sacrificed to provide normal biochemical baseline values. In
trauma group 7 rats underwent laminectomy and spinal cord injury was produced by
extradural compression of the exposed cord by aneurysm clip. Same procudures were
performed in 7 rats in trauma solvent group, so they also injected intraperitoneal saline.
Same procedures were performed in 7 rats in trauma drug 1 group and propolis
intraperitoneally administered two times 100 mg/kg at 30 min. and 4 hour after trauma. In
trauma drug 2 group, 7 rats were performed same procedures and propolis intraperitoneally
administered two times 200 mg/kg at 30 min. and 4 hour after trauma. All rats were
sacrafied at 48 hours after trauma. The effect of propolis on neuorological status and on
caspas 3, cathepsin B and L levels in the spine cord tissue were studied. Our results
demonstrated neuorological improvoment in propolis treated groups when compared to
trauma group. Caspas 3 levels and cathepsin B levels were decreased in treatment group
when compared to trauma group but only in trauma drug 2 group were significantly
different. These results suggest that propolis may be an available agent to protect the spine
cord from secondary injury after trauma.