Çalışmanın amacı Eskişehir bölgesinde 40 yaş
üstü toplulukta optik disk özelliklerini belirlemek ve oküler, demografik ve sistemik
faktörlerle ilişkisini ortaya koymaktır. Bu çalışma Eskişehir ili Kaymaz Beldesi, Esentepe,
Şirintepe ve Osmangazi Semtlerine bağlı sağlık ocakları kayıtlarından ulaşılan 40 yaş ve
üstündeki 5184 kişiden planimetrik OD ölçümleri yapılan 3038 kişi ile yapıldı. Optik disk
özellikleri nonmidriyatik fundus kamera ile çekilen gözdibi fotoğraflarından elde edildi.
Disk ve çukurluk boyutları, c/d oranları, gözdibi fotoğraflarında planimetrik ölçümler
yapılarak elde edildi. Hastaların demografik özellikleri, GĐB ve SKK ölçümleri
anketlerden elde edildi. Olguların yaş ortalaması 56.6 ± 10.4 idi. Ortalama disk alanı ve
çukurluk alanı sağ gözlerde 2.46±0.46 ve 0.44±0.2, sol gözlerde 2.48±0.46 ve
0.42±0.2mm² ölçüldü.. Kadınlarda ortalama disk ve çukurluk alanı 2.46 ve 0.43mm²,
erkeklerde ise 2.48 ve 0.44mm² ölçüldü. Kadın ve erkekler arasındaki fark anlamlı değildi.
Yaş ile disk alanının arttığı grüldü. Ortalama vertikal c/d oranı ve c/d alan oranları sağ
gözlerde sırasıyla 0.35 ve 0.37, sol gözlerde 0.35 ve 0.36 bulundu. Yaş ve cinsiyetin c/d
oranlarına etkisi bulunmadı. Peripapiller atrofi dağılımına bakıldığında toplam %22.8
gözde alfa atrofi, %7.45 beta atrofi saptandı. Tilted disk, OD’te solukluk, miyelinli sinir
lifi ve diskte kanama, sağ gözlerde sırasıyla %0.94, %0.3, %0.24, %0.07; sol gözlerde
sırasıyla %0.94, %0.2, %0.24, %0.1 bulundu. Göziçi basıncı ve santral kornea kalınlığı ile
disk alanı ve vertikal c/d oranı arasında anlamlı ilişki bulunmadı. Disk alanı arttıkça
vertikal c/d oranında da artış görüldü. Đris rengi ile disk alanı arasında ilişki saptanmadı.
Vücut kitle indeksinin de disk alanına ve vertikal c/d oranına etkisi bulunmamıştır. Sonuç
olarak bu çalışmada Türk toplumunda disk boyutları ve demografik özellikler ile ilişkisi
incelenmiş olup toplumumuza ait 40 yaş üzeri normal veri dağılımı elde edilmeye
çalışılmıştır. Bu verilerin inceleme metoduna, inceleyen kişiye ve topluma göre farklılık
gösterdiğini hatırda tutarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
The purpose of this study was to
find out the optic disc parameters and to asess if any relation exist between these
parameters and ocular, demographic and systemic factors in over 40 year population in
Eskişehir Region. This study was conducted on 3038 cases with planimetric studies out of
5184 cases over age 40 who were reached through there registrations in their Health
Centers in one township (Kaymaz) and three districts (Esentepe, Şirintepe, Osmangazi) of
the Eskişehir Province. Optic disc parameters were obtained from fundus photographs
taken by nonmydriatic fundus camera. Sizes of disc and cup, cup/disc ratio were found by
planimetric measurements on fundus photographs. Demographic features, intraocular
pressure and central corneal thickness were noted in questionnaire. Mean age of cases was
56.6 ± 10.4 years. Mean disc and cup areas in the right eyes were 2.46±0.46 and 0.44±0.2
mm² and in the left eyes were 2.48±0.46 and 0.42±0.2mm². Mean disc and cup area in
women were 2.46 and 0.43mm², in men were 2.48 and 0.44mm². Mean vertical c/d ratio
and c/d area ratio in the right eyes were 0.35 and 0.37, in the left eyes were 0.35 and 0.36.
Age and sex had no influence on c/d ratio. Peripapillary alpha atrophy was seen in 22.8%
and beta atrophy in 7.45% of eyes. Tilted discs, OD pallor, myelinated nerves and disc
hemmorhages were found in 0.94%, 0.3%, 0.24%, 0.07% of the right eyes; and in 0.94%,
0.2%, 0.24%, 0.1% of the left eyes subsequently. There was no significant relationship
between intraocular pressure, central corneal thickness and disc area or vertical c/d ratio.
Vertical c/d ratio was increased as disc area increased. There was no relationship between
Đris colour and disc area. Peripapillary atrophy was seen more in brown eyes. This might
be associated with increased number of brown eyes. Body mass index had no influence
on disc area or vertical c/d ratio. In summary, this study was conducted to asess disc
parameters and their relation with demographic features in Turkish population. It must be
remembered that these parameters can change according to study methods, studying
person and etnic group.
