İçsel pazarlama kavramı özellikle hizmet sektöründe daha fazla önemsenen ve
çalışılan bir kavramdır. Beşeri sermayenin öneminin giderek daha iyi anlaşılmasıyla
birlikte içsel pazarlama kavramının da daha çok çalışılmaya başlandığı literatür
taraması ile ortaya konmaktadır. Bununla birlikte yapılan taramalar sonucunda
literatürde, kar amacı gütmeyen meslek kuruluşları özelinde içsel pazarlamanın iş
tatminine veya işgören performansına etkisini ölçen yeterli sayıda çalışmaya
rastlanılmamıştır.
Bu çalışmada içsel pazarlama uygulamalarının iş tatmini ve işgören
performansına etkisi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne bağlı meslek kuruluşları
özelinde değerlendirilmiştir. Toplam 433 anket oda ve borsa çalışanlarına uygulanmış,
beş ve daha fazla boş cevap bulunan 25 anket değerlendirmeye alınmamıştır. 408
anketten elde edilen verilerin güvenirlik analizleri için SPSS 20 programı
kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçeklerin geçerliliğinin tespitinde ise faktör
analizi kullanılmıştır. Analizde, örnekleme uygunluğun ölçümü için KMO ve Barlett
Testi gerçekleştirilmiştir.
Yapılan analiz sonuçlarına göre içsel pazarlamanın iş tatmini ve işgören
performansının yeterlilik, anlam ve etki alt boyutları ile anlamlı bir ilişkisi olduğu
II
ortaya konmuştur. Bununla birlikte iş tatmininin yine işgören performansı ile anlamlı
bir ilişkisi olmasıyla birlikte içsel pazarlama ile işgören performansı arasındaki ilişkide
iş tatmininin aracılık etkisinin olduğu anlaşılmıştır
The concept of internal marketing is a concept that is more important and
studied especially in service sector. The literature review reveals that the concept of
internal marketing is a popular topic since the human capital became more important
in private sector. However, as a result of the searches, there are not enough studies in
the literature that measure the effect of internal marketing on job satisfaction or
employee performance, specific to non-profit professional organizations.
In this study, the effect of internal marketing on job satisfaction and job
performance for Union of Chambers and Commodity Exchanges of Turkey affiliated
professional organizations reviewed. 433 questionnaires were fulfilled by chamber and
commodity exchange employees and 25 questionnaires with more than five empty
answers were not evaluated. SPSS 20 program used for the reliability analysis of the
data obtained from 408 questionnaires. A factor analysis performed to determine the
scales used in the study. In the analysis, KMO and Barlett Test performed to measure
sampling compliance.
According to the analysis results, it has been revealed that internal marketing
has a significant relationship with competence, meaning and influence sub-dimensions
of job satisfaction and employee performance. On the other hand, it has been
IV
understood that job satisfaction has a mediating effect on the relationship between
internal marketing and employee performance, although job satisfaction has a
significant relationship with employee performance
