Günümüzde yaratıcı bireylere olduğu kadar; bu özelliklerin bireyde ortaya çıkmasını ve
gelişmesini sağlayacak eğitim sistemlerine de ihtiyaç duyulmaktadır. Yaratıcı niteliklere sahip
çocukları ve gençleri erken keşfetmek, onlarda yaratıcı düşünceyi geliştirmek gerekmektedir. Bu
amaçla, ilköğretim dönemindeki çocuklarda üst düzey düşünme becerilerinden, yaratıcı düşünme
düzeylerinin belirlenmesi çok önemlidir.
Bu çalışma, ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık ve bilimsel tutum
düzeylerinin tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır. Ayrıca çalışmada, öğrencilerin bilimsel
yaratıcılık ve bilimsel tutum düzeyleri ile kişisel özellikleri arasında anlamlı bir farklılaşma olup
olmadığı araştırılmıştır.
Bilimsel yaratıcılık düzeylerinin tespiti için Hu ve Adey (2002) tarafından geliştirilen ve
Kadayıfçı (2008) tarafından Türkçeye uyarlanan “Bilimsel Yaratıcılık Testi (BYT)” ile fen
bilimlerine yönelik bilimsel tutumları belirlemek amacıyla, Moore ve Foy (1997) tarafından
geliştirilen ve Demirbaş ve Yağbasan (2006) tarafından Türkçeye uyarlanan “Bilimsel Tutum
Ölçeği (BTÖ)” kullanılmıştır. Ayrıca kişisel özelliklerin belirlenmesi amacıyla “kişisel bilgi
formu” uygulanmıştır.
Araştırmanın örneklemini; Eskişehir ilindeki Milli Eğitim Müdürlüğü‟ne bağlı -küme
örnekleme yoluyla seçilen- 16 ilköğretim okulunda öğrenim gören 912 sekizinci sınıf öğrencisi
oluşturmaktadır. Verilerin analizinde, öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeylerinin ve bilimsel
tutumlarının tespiti için aritmetik ortalama, standart sapma değerleri hesaplanmış; gruplar arası
farklılıkları belirlemek amacıyla t-testi ve varyans analizi kullanılmıştır. Ayrıca bilimsel
yaratıcılık düzeyleri ile bilimsel tutumları arasındaki ilişkinin tespiti için de korelasyon analizi
yapılmıştır.
Araştırma bulgularına göre; öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeyleri arasında; cinsiyete,
öğrenim gördükleri okul türüne (devlet okulu, özel okul), anne - baba öğrenim, aile aylık gelir,
evde araç - gereç kullanma, fen ve teknoloji dersi karne notlarına ve kendilerine ait odaya sahip
olma durumuna göre gruplar arasında anlamlı farklılık saptanmıştır. Ayrıca, öğrencilerin fen
bilimlerine yönelik bilimsel tutumları arasında; cinsiyete, öğrenim gördükleri okul türüne (devlet okulu, özel okul), anne- baba öğrenim, aile aylık gelir, evde araç- gereç kullanma, bilimsel dergi
okuma durumlarına, fen ve teknoloji dersi karne notlarına göre anlamlı farklılık görülmüştür.
Ancak, bilimsel yaratıcılık düzeyleri ile bilimsel tutumları arasında bir ilişki olmadığı tespit
edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeylerinde farklılığa
sebep olan faktörlere dayanarak, yaratıcı düşünme becerilerin geliştirilmesine ve yeni yapılacak
araştırmalara ilişkin öneriler geliştirilmiştir.
It needs to explore the children and young people who have creative quality early and
they need to develop creative thinking. For this purpose,during primary school, it is important that
the level of creative thinking of higher level-order thinking skills is determined.
In this study, secondary school students was conducted to determine the level of
scientific creativity and scientific attitude. In the study,the personal characteristics of students
with no significiant difference between levels of scientific creativity and scientific attitude has
been investigated.
To determine the level of scientific creativity, Scientific Creativity Test (SCT) adapted
to turkish by Kadayıfçı (2008) and Scientific Attitude Scale (SAS) adapted by Demirbaş and
Yağbasan (2006) were used.In addition, „personal information form‟ was applied in order to
determine the personal characteristics.
Data, 2009-2010 Academic year,were obtained from 912 8th primary school students,
in cluster sampling selected 16 primary school in Eskişehir. During analysis of the data, with the
aim of determining students‟ level of scientific creativity and scientific attitude,arithmetic
average, standart deviation, t test were used. Besides,correlation analysis was used in order to
determine association between the levels of scientific creativity and scientific attitude.
According to the results of research, It was seen that there was a meaningful difference
between students‟ level scientific creativity according to their sexes,types of school in which they
study (state school,private school), the situation of using tools at home, notes of Science and
Technology lesson in report card and having a room. Furthermore, It was seen that there was a
meaningful difference between students‟ scientific attitude, according to their sexes,types of
school in which they study (state school, private school), their family income,their parents‟
educational backgrounds,the situation of using tools at home, their reading scientific magazines,
notes of Science and Technology lesson in report card and having a rrom. However, I was
confirmed that there was no relationship between levels of scientific creativity and scientific
attitude. According to reserch results, proposals will be development of creativity thinking skills and now research based on factors that cause differences in the levels of students‟ scientific
creativity
Key Words: Scientific Creativity,Scientific Attitude,Science and Technology,Teaching Science
