Bu çalışmanın amacı ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin geleneksel ve
yapılandırmacı bağlamda bilim ve bilimsel bilgiye ilişkin felsefi bakış açılarını ortaya
koymaktır.
Çalışmada öğrencilerin bilimsel epistemolojik inançlarının belirlenmesinde
tarama modeli; öğrencilerin bilim, bilimsel bilgi edinimi, bilginin ve bilimsel bilginin
değişen doğasına yönelik görüşlerini belirlemek için ise nitel araştırma desenlerinden
fenomonolojik model kullanılmıştır.
Çalışmanın nicel boyutunun örneklemini Eskişehir kent merkezinde, merkeze
bağlı köylerde ve Seyitgazi, Alpu, Çifteler, İnönü ilçelerinin merkezi dışında kalan
yerleşim yerlerinde 2008-2009 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören toplam 938
ilköğretim 8. sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmanın nitel bölümü için belirlenen
örneklem grubu ise 22 kırsal kesim ve 8 kent merkezinde olmak üzere toplam 30
öğrenciden oluşmaktadır.
Çalışmada üç adet veri toplama aracı kullanılmıştır. Bunlar Bilimsel
Epistemolojik İnançlar Ölçeği, Görüşme Formu ve Bir Bilim İnsanı Çiz (DAST)
etkinliğidir.
Verilerin çözümlenmesi üç temel aşamada gerçekleştirilmiştir. Öğrencilere
uygulanan Bilimsel Epistemolojik İnançlar Ölçeği 5’li Likert sistemiyle
puanlandırılmıştır. Öğrencilerin bilimsel epistemolojik inanç düzeylerini belirlemek
için; alt ölçeklerin ortalama ( X ) ve standart sapma (SS) puanları hesaplanmış;
değişkenlere ilişkin farklılık durumunun belirlenmesinde tek yönlü varyans analizi
(ANOVA), Tukey Testi ve t-testi kullanılmıştır. Nitel verilerin çözümlenmesinde
betimsel analiz ve frekans analizi kullanılmıştır.
Sonuçlar incelendiğinde öğrencilerin bilgi ve bilmeye yönelik farklı boyutlarda
farklı inançlara sahip olduğu; bilimsel bilginin empirik kökeni, bilimsel çalışmalardaki
merak ve sorgulama ve bilimsel bilginin değişirliği boyutlarında yapılandırmacı
(gelişmiş) inançlara sahip oldukları belirlenmiştir.
The purpose of this study is uncovering 8th grade primary school students'
philosophical perspectives towards science and scientific knowledge on the basis of
conventional and constructivist contexts.
The survey model was used to describe the students' epistemological beliefs and
the phenomenological model was used to describe the students' views on science, the
acquisition of scientific knowledge, and the changing nature of knowledge and
scientific knowledge.
For the quantitavite part, the sample consists of 938 8th grade primary school
students living in Eskisehir (urban and rural places), and in the counties of Seyitgazi,
Alpu, Cifteler and Inonu (rural settings) during the 2008-2009 semester. For the
qualitative part, sample involves 30 students from 22 rural settings and 8 urban settings.
In the study, three data collection instruments were used: Scientific
Epistemological Beliefs Scale, Interview Form and Draw A Scientist Test (DAST).
Data analysis is carried out in the three main stage. Scientific Epistemological
Belief Scale was rated along 5 point Likert scale. In order to find out the students' level
of scientific epistemological beliefs, the means and standard deviations were calculated
for each scale and ANOVA, Tukey and t-test analysis used. Descriptive and frequency
analyses were used to analyze qualitative data from the interviews.
Findings indicate that the students have different beliefs in knowledge and
knowing in different levels, that they have constructivist beliefs on the empirical roots
of scientific knowledge, its changing nature, being curious and reasoning in scientific
studies.
