Özet:
Uzun yıllar ekonomik büyüme literatüründe hak ettiği yeri göremeyen beseri
sermaye, günümüzde ülkelerin ekonomik analizlerinde önemli göstergelerden biri
haline gelmistir. Beseri sermayenin bas aktör olduğu ve büyüme sürecinin beseri
sermaye değiskeni ile açıklandığı ekonomik büyüme modellerinde, ülkeler arası
gelismislik farklarının beseri sermaye ile iliskisi belirlenmis, ülkelerin ekonomik
büyüme ve gelisme politikalarında beseri sermayenin önemi vurgulanmıstır. Bu
bağlamda çalısmada Norman Gemmell’ın Beseri Sermaye Modeli kullanılarak,
gelismis ve gelismekte olan ülkelerin büyüme sürecinde beseri sermayenin düzey
farklılığı dikkate alınmıs, beseri sermaye stoğunun ve beseri sermaye
büyümesindeki birikimin ülkelerin ekonomik büyümesine olan etkisi saptanmaya
çalısılmıstır. Gemmell’in modeli, Türkiye’nin de içinde bulunduğu 22 Gelismekte
Olan Ülke ve 23 gelismis OECD ülkesinin 1985-2000 ortalama verileri kullanılarak
Yatay - Kesit yöntemiyle analiz edilmistir. Sonuçta, gelismis ülkelerde yüksek
öğrenim ve üstü düzeyinde beseri sermaye stoğu ve birikiminin ekonomik büyüme
sürecini açıkladığı, ancak beklenenin aksine gelismekte olan ülkelerde ortaöğrenim
düzeyinde beseri sermaye stok ve birikiminin ekonomik büyümeyi açıklamada
yetersiz kaldığı bulgusu elde edilmistir. Gelismekte olan ve gelismislik düzeyi düsük
olan ülkelerle ilgili ulasılan bu sonuç, söz konusu ülkelerin eğitim kalitesindeki
yetersizliği göstermekte ve beseri sermayede meydana gelebilecek artısın sadece
nicelik yönünden değil nitelik yönünden de gerçeklesmesi gerektiğini
vurgulamaktadır.
