Reşat Şemsettin Sirer, Cumhuriyet döneminin 22. Millî Eğitim Bakanıdır.
Recep Peker’in Başbakanlığındaki çok partili siyasi hayata geçişten sonraki ilk
hükümette görev alması ile tarihe geçmiştir. Reşat Şemsettin Sirer’in öğretmen
kökenli olması ve Bakanlık tarafından Almanya ve Fransa’ya eğitim sistemlerini
incelemek üzere gönderilmesi üzerine, edindiği tecrübelerden yararlanmak amacıyla
Millî Eğitim Bakanlığına getirilmiştir. Reşat Şemsettin Sirer’in bakanlık görevi 5
Ağustos 1946’dan 8 Haziran 1948 tarihine kadar sürmüştür. Onun başkanlığında
yapılan III. Millî Eğitim Şurasında alınan kararlar, Okul-Aile Birliklerinin
oluşturulması ve ders planlarının düzenlenmesi için Bakanlıkta komisyon kurması
yaptığı çalışmalardandır. Cumhuriyet döneminin en uzun süren programı olan 1948
İlkokul programının onun zamanında hazırlanması; bütçe kaynağının il özel idare
bütçesinden genel bütçeye aktarılarak ilkokul öğretmenlerinin maaşlarının
ödenmesinin sağlanması; Köy Enstitülerinin eleştirilen sorunlarına çözümler
üretmesi ve Ortaokulları yaygınlaştırma düşüncesine yönelik Eğitim Enstitüleri’nin
açılması onun eğitime katkıları arasında sayılmaktadır. Ayrıca Sirer, 10.09.1947-
10.06.1948 tarihleri arasında Çalışma Bakanlığı da yapmıştır. Sirer’in Çalışma
Bakanlığı yaptığı dönemde üzerinde çalıştığı başlıca konular; İhtiyarlık Sigortası, İş
Kazaları, Meslek Hastalıkları ve Analık Sigortası Kanunu’nda değişiklik ve İş
Mahkemeleridir. İhtiyarlık ve Hastalık Sigortası ile İş Mahkemeleri Yasası, Sirer
döneminde kabul edilmiştir.
“Reşat Şemsettin Sirer’in Hayatı ve Türk Millî Eğitimine Katkıları” adlı tez
çalışması dört bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde Reşat Şemsettin Sirer’in
hayatına yer verilmiştir. İkinci bölümde Reşat Şemsettin Sirer’in Millî Eğitim
Bakanlığı döneminde en fazla tartışma konusu olan Köy Enstitülerinin yapısı ve Köy
Enstitüleri üzerinde yapılan düzenlemeler ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, O’nun
döneminde toplanan III. Millî Eğitim Şurası ve kararları incelenmiştir. Dördüncü
bölümde ise Reşat Şemsettin Sirer döneminde eğitim kurumlarının durumu ve
kültürel alanda yapılan çalışmalar incelenmiştir.
Resat Semsettin Sirer was the 22th Minister of National Education in the
Republic of Turkey. He had a position in history with taking part of the first
government under the leadership of the Prime minister Recep Peker after transition
to the multi-party political life. Resat Semsettin Sirer, who was a teacher and had
been sent to abroad to examine the educational systems of France and Germany, was
appointed as the minister of the Turkish National Education in order to take
advantage of his experience. Resat Semsettin Sirer’s duty as a minister lasted from 5
August 1946 to 8 June 1948. The studies he made were the decisions which were
taken under his leadership at the III. National Education Council, forming of school
parent associations and establishing a commission at the ministry for the regulation
of course plans. Preparing the 1948 Primary school program in his time which is the
longest running program of republican era, providing to pay the salaries of the
primary school teachers by changing the budget from Special Provincial
Administration budget to central budget, finding solutions to the problems of Village
Institutes, opening Training Institutes to realize the idea of expanding secondary
schools are considered as his additives to education. In addition, Sirer made the task
of Ministry of Labour. The main subjects which the Sirer concentrated on during his
ministry were old age insurance,industrial injury, modification to industrial disease
and maternity insurance law and Labour Courts. Old age and sickness
insurance, Labour Courts Law were all adopted during the time of Sirer.
The thesis titled as “Resat Semsettin Sirer's life and his contributions to the
Turkish National Education " consists of four parts. In the first section Resat
Semsettin Sirer’s life was examined. In the second section, structure of the village
institutes and arrangements which were the most debatable issue during Resat
Semsettin Sirer's ministry of national education were discussed. In the third section,
III. National Education Council which was hold during his time and decisions taken
there were analyzed. In the fourth section, the status of educational institutions and
cultural activities during the time of Resat Semsettin Sirer were examined.