İşlem bazlı manipülasyonun yatırımcılar, hisse senedi piyasası ve bunlara
bağlı olarak tüm ekonomi üzerinde önemli olumsuz etkileri söz konusudur.
Dolayısıyla işlem bazlı manipülasyonun belirlenmesine yönelik yapılacak bir
çalışma, konunun taraflarına önemli bilgiler sağlayacaktır.
Yatırımcılara hisse senedi seçim kararını alırken yol gösteren finansal
oranların, işlem bazlı manipülasyon açısından gösterge olarak kullanılabilirliğini
ölçmeyi amaçlayan bu çalışmada, Lojistik Regresyon ve Diskriminant Analizi
kullanılmıştır. Çalışmada, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda 1996–2005 yılları
arasında meydana gelen işlem bazlı manipülasyonlara ait veriler kullanılarak,
finansal oranlar hesaplanmıştır. Bu finansal oranlar analizlerde bağımsız değişkenleri
oluşturmuş, bağımlı değişken ise işlem bazlı manipülasyonun gerçekleşme durumuna
göre “0” ve “1” şeklinde dikotomik olarak kodlanmıştır.
Yapılan analizlerin sonucunda “Aktif Kârlılığı” ve “Hisse Başına Defter
Değeri” bağımsız değişkenlerinin, işlem bazlı manipülasyonun belirlenmesinde
önemli finansal oranlar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
The trade based manipulation has negative effects on investors, stock market
and so, depending on them on whole economy. Consequently, a study based on
determination of manipulation will provide information to related individuals.
The goal of this study is evaluating the usability of financial ratios in trade
based manipulation as an indicator when the investors make the stock selection
decision. To make this evaluation Logistic Regression and Discriminant Analysis are
used. In the study, the trade based manipulation data between the years 1996-2005
are gained from the Istanbul Stock Exchange and the related financial ratios are
calculated. These ratios are formed as independent variables in the analysis. Beside
the independent variables, the dependent variable is coded as dichotomous “0” and
“1” according to the trade based manipulation’s realization case.
According to the analysis, we reach the conclusion as the independent
variables of “Return on Assets” and “Book Value per Share” are the important
financial ratios to determine the trade based manipulation.
