Bu çalışmada, Ömerler Yeraltı Ocağı'nda tam mekanize olarak çalışılan panolarda teçhizatların sökümü için üretim sonunda açılan söküm havesinin, pano hazırlığı esnasında söküm galerisi şeklinde açılarak duraylılığının sağlanabilirliği ve ekonomikliği araştırılmıştır.
Söküm havesi pano üretimi tamamlandıktan sonra, tahkimatların önünde, ayağa paralel olarak iki aşamada açılmaktadır. Söküm havesinin açılarak trapez kesitli tahkimatların yapılmasında, istenilen ölçülere ulaşmada sorunlar çıkmaktadır. Bunların olumsuz etkileri söküm esnasında kendisini göstermekte ve vardiyelerde çıkarılan tahkimat sayısı azalmaktadır. Söküm havesinin açılması süresinin de katılmasıyla mekanize pano teçhizatlarının taşınma süreci uzamakta, buna bağlı olarak da ayak gerisinden tehlikeli gazların çalışma ortamına gelmesi ve ayak arkasında biriken suyun çalışma ortamında birikmesi riskleri oluşmaktadır. Ayrıca, on haftalık taşınma sürecinde üretim de yapılamamaktadır.
Yaşanan sorunlara çözüm getirmek ve ekonomik kayıpları azaltmak amacıyla panonun üretim sınırında, pano hazırlığı yapılırken “söküm galerisi” açılması planlanmaktadır. Söküm galerisinin tahkimatının tasarımında kullanılacak veriler elde etmek amacıyla M3 nolu panoda ölçüm istasyonları kurulmuştur. Ayak önünde kömür içerisinde ayağın yaklaşımına bağlı düşey basınç değişimleri incelenerek ayağın söküm galerisine yaklaşırken arada kalacak kömür bloğunda oluşacak düşey gerilmeler, tahkimatlar üzerinde düşey basınç değişimleri ölçülerek söküm galerisinin tahkimatına etki edecek düşey basınçlar tespit edilmiştir. Yapılan konverjans ölçümleri ile söküm galerisi ve taban yollarında oluşacak konverjanslar belirlenmiştir.
Tahkimata gelen düşey basınçlar değerlendirilerek, söküm galerisini takviye edecek ilave tahkimatın tasarımı yapılmış, söküm galerisinin C100 konsantre beton kullanılarak hazırlanacak beton elemanlardan oluşan iki sıra beton blokla takviye edilerek duraylılığının sağlanabileceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca, söküm için gerekli olan ön hazırlıklar söküm galerisinin hazırlanması sırasında tamamlanabileceğinden dört haftalık bir süre kazanılacak, bu süre üretimde değerlendirilebilinecektir.
In this thesis, as an alternative to the current application, the applicability of a newly designed gallery dismantling technique is proposed for the mechanized longwall panels of Ömerler Underground Coal Mine (Turkey).
In the current application, advancement face in front of the powered supports is opened in two-stages, along the longwall face after completion of panel extraction. However, major problems are faced with this application during supporting of the dismantling area. These problems are associated with the time spent for the opening of advancement face, the increased time period of moving the mechanized system, the emission of dangerous gases from the goaf side, and increased water income from the goaf. Another disadvantage of the current application is the production losses during this increased time of moving the mechanized system.
In order to be able to solve the above mentioned problems and thus reduce economical losses, it is suggested that a new dismantling gallery, designed at the end of longwall panels, should be opened during the development of headgate and tailgate. Convergence and vertical stress variation measurement stations have been located in M3 panel, in order to obtain relevant data for the design of the support system of the dismantling gallery.
The effects of the abutment stress changes on the coal seam block between dismantling gallery and longwall have been measured and evaluated. Also, vertical pressure changes and convergences on tailgate supports have been measured to determine its effect on the newly designed dismantling gallery. Also,
It has been concluded that stability of the dismantling gallery could be provided by using two rows of concrete blocks made of C100 concentrated cement. Also, since the moving procedure of the full-mechanized system is shortened about four weeks, the period devoted to coal production is increased.
