Çalışmanın amacı değişik tarımsal atıkların, tıbbi önemi ile bilinen Trametes
versicolor yetiştiriciliğinde kullanım olanaklarının araştırılması ve en iyi verim alınan
tarımsal atıkların belirlenmesidir.
Çalışmada biri kontrol grubu olmak üzere 7 farklı Trametes versicolor suşu
kullanılmış olup, bu suşların sıcaklık ve besiyeri istekleri, farklı tarımsal atıkların
üzerindeki misel gelişim hızları ve yoğunluk değerleri, uygun spawn danesi ve lakkaz
enzim aktiviteleri belirlenmiştir. Elde edilen verilere dayanarak öne çıkan suş ve atık
seçimi yapılmıştır. Seçilen tarımsal atıklar ile hazırlanan kompost karışımlarından
otoklav öncesi, otoklav sonrası, primordium aşaması ve hasat zamanlarında alınan
örneklerden pH, nem(g), protein, lignin(%), organik madde kaybı (%) ve içerik analizi
değerleri belirlenmiştir. Hasattan sonra farklı atık karışımı bulunan kompostlarda
gelişen karpoforların toplam hacim, toplam yaş ve kuru ağırlık değerleri hesaplanmıştır.
Buna göre kompost karışımlarının biyolojik etkinlik oranları, üretim oranları, toplam
verim ve biyolojik dönüşüm oranları bulunmuştur.
Bu sonuçlar doğrultusunda 5 farklı kompost içerisinden en yüksek karpofor
üretimi 207,15 g yaş ağırlıkla ve 50,26 g kuru ağırlıkla meşe talaşı+fasulye atığı
olmuştur. Diğer kompost karışımlarından elde edilen üretim değerlerinin hiçbir atıkla
karıştırılmamış komposta oranla daha iyi sonuçlar verdiği gözlenmiştir. Elde edilen
sonuçların Trametes versicolor yetiştiriciliğine verim artışı yönünde bir ışık tutacağı ön
görülmüştür.
The aim of the present study was to investigate the posibility of using of different
agricultural wastes in cultivation of Trametes versicolor with medical importance and to
determining the agricultural wastes gave the best yield.
Seven different strains of Trametes versicolor has been used in the study. Not only
growth temperature and media requests of the strains, but also effects of different agricultural
wastes on mycelial growth rates and intensity, appropriate spawn type and laccase enzyme
activities of these strains were determined. Based on obtained data, strain and waste type for
basidiomata production were determined. Compost samples pre- and after-sterilization,
primordium and harvest stages were investigated for their pH, moisture (%), protein (%),
lignin (%), organic matter loss (%) and content analysis values. Biological efficiency,
production rates, the total yield and biological conversion rates were also determined.
The maximum yield parameters were obtained from the compost containing oak
shavings + beans waste with 207,15 g wet weight and 50,26 g dry weight. The production
values of other compost mixtures with agricultural wastes gave the better results in
comparison with not mixed with any waste.
