Okul ikliminin ortaokul öğrencilerinin algılarına göre değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, okul ikliminin ortaokul öğrencilerinin algılarına göre değerlendirilmesidir. Araştırmada nicel ve nitel verilerin kullanıldığı karma desenli bir yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini; 2014–2015 eğitim öğretim yılında Bursa ili merkezde yer alan okullarda öğrenim görmekte olan ortaokul öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemine göre seçilen 830 ortaokul öğrencisi ile amaçlı örnekleme ile seçilen 40 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri; kişisel bilgi formu ve Çalık ve Kurt (2010) tarafından geliştirilmiş “ Okul İklimi Ölçeği” ile toplanmıştır. Ayrıca ortaya çıkan anlamlı farklılıkların nedenlerini ortaya koymak için öğrenciler ile yarı- yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22.0 programında analiz edilmiştir. Verilerin istatistiksel çözümlemeleri için; tanımlayıcı istatistiksel metotlar (frekans, yüzde, ortalama, standart sapma), bağımsız grup t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve post-hoc tukey testi kullanılmıştır. Nitel veriler ise betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, başarı odaklılık boyutunun algı düzeyi en yüksek, güvenli öğrenme ortamı ve olumlu akran etkileşimi boyutunun algı düzeyi en düşük olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin okul iklimi algısı, cinsiyet ve babaların eğitim durumu değişkenlerine göre sadece destekleyici öğretmen davranışları boyutunda anlamlı bulunmuştur. Sınıf ve annelerin eğitim durumu değişkenleri tüm alt boyutlarda anlamlı bulunmuştur. Okul değişkeni ortalamaları başarı odaklılık ve güvenli öğrenme ortamı ve olumlu akran etkileşimi boyutlarında anlamlı bulunmuş iken, gelir durumu sadece başarı odaklılık boyutunda anlamlı bulunmuştur. Betimsel analiz sonuçlarına göre öğrencilerin destekleyici öğretmen davranışları ve başarı odaklılık boyutlarındaki algıları olumlu, güvenli öğrenme ortamı ve olumlu akran etkileşimi boyutu algıları olumsuz olarak belirlenmiştir.

The purpose of this study is to evaluate school climate as percieved by secondary school students. In the research a mixed method pattern consisted of quantitative and qualitative datas were conducted. The population of research consists of secondary school students who receive education in Central of Bursa during the academic year 2014- 2015. The sample of the study consists of 830 secondary school students were chosen by convenience sampling methods and 40 secondary school students were chosen by purposive sampling. Datas were collected with personal information form and “School Climate Scale” which developed by Çalık and Kurt (2010). Moreover, semi-structured interviews were conducted with students in order to determine the causes of significant differences. Obtained datas were analyzed by using the SPSS 22.0. For the statistical analyses of datas, descriptive statistical methods (frequency, percentage, average, standard deviation), independent group t test, one way analysis of variance (ANOVA) and post hoc tukey test were used. Qualitative datas were analyzed by using descriptive analysis method. As a result of research, perception of achievement- orientation dimension as the highest, perception of safe learning environment and positive peer interaction dimension as the lowest was determined. Students' perceptions of school climate scores, according to sex and educational level of the father, was found significant variable in supportive teacher behaviors. Class and educational level of the mothers’ variables were significant in all sub dimensions. School variable was found significant in achievement- orientation and safe learning environment and positive peer interaction dimensions, while income status was found only significant variable in achievement- orientation dimension. According to the results of descriptive analysis, supportive teacher behaviors and achievement- orientation dimension of students were positive, safe learning environment and positive peer interaction size were determined as negative.