Bazı kıslık kanola (Brassica napus ssp.oleifera L.) çesitlerinin tarımsal özellikleri ve eskisehir kosullarına adaptasyonu

Abstract

Bu arastırma, 2002-2003 ve 2003-2004 yıllarında on kıslık kanola çesidinin (Bienvenue, Ceres, Chang, Darmor, Express, Falcon, Hansen, Synergy, Samourai ve Zorro) Eskisehir ekolojik kosullarındaki verimlerinin (tohum, yağ ve protein), verim ögelerinin (bitki boyu, yan dal sayısı, bitkide kapsül sayısı, ana dalda kapsül sayısı, kapsül uzunluğu, kapsülde tohum sayısı ve bin tane ağırlığı) ve kalite özelliklerinin (ham yağ oranı, ham protein oranı) ortaya konulması amacıyla yürütülmüstür. Arastırma sonucunda verim, verim özellikleri ve kalite özellikleri bakımından çesitler arasında istatistiki anlamda önemli farklılıklar belirlenmistir. Đki yıllık sonuçlara göre en yüksek tohum verimi, her iki yılda da 300 kg/da’ın üstünde değer veren “Chang”, “Zorro” ve “Bienvenue” çesitlerinden elde edilmistir (sırasıyla 348,6 kg/da, 316,0 kg/da, 309,3 kg/da). Ham yağ veriminde, hem ortalama değerde hem de deneme yıllarında 120 kg/da’ın üstünde yer alan çesitler yine Chang, Zorro ve Bienvenue’dür (sırasıyla 139,2 kg/da, 128,9 kg/da, 127,7 kg/da). Ayrıca bu üç çesit yüksek protein verimine sahip çesitler olmuslardır (sırasıyla 69,41 kg/da, 65,43 kg/da ve 65,37 kg/da). Bunlardan Chang, yüksek verim kapasitesiyle ilk sırada yer alırken bunu izleyen Zorro, çevre kosullarından oldukça az etkilenmesiyle dikkati çekmistir. Verim gücü bakımından ilk iki sırada yer alan Chang ve Zorro’yu izleyen Bienvenue zor kosullarda güvenilebilir bir çesit olma özelliği göstermistir.

This research was carried out to determine yield (seed yield, oil yield and protein yield), yield components (plant height, number of branches, number of pods per plant, number of pods on main stem, pod lenght, number of seeds per pod, 1000-seed weight) and quality traits (crude oil content and crude protein content) of ten winter type rapeseed cultivars (Bienvenue, Ceres, Chang, Darmor, Express, Falcon, Hansen, Synergy, Samourai ve Zorro) under Eskisehir conditions in 2002-2003 ve 2003-2004. Significant differences were found between cultivars with respect to yield, yield components and quality traits. Especially Chang, Zorro and Bienvenue showed above 3 ton/ha of seed yield and 1.2 ton/ha oil yield both year. According to the mean values of two years, the highest seed yield were obtained from “Chang” (3.49 t/ha), “Zorro” (3.16 t/ha) and “Bienvenue” (3,09 t/ha). These cultivars also showed highest values of oil and protein contents. The highest oil and protein yield were obtained from “Chang” (1.39 t/ha and 0,69 t/ha), “Zorro” (1.29 t/ha and 0,65 t/ha) and “Bienvenue” (1.28 t/ha and 0.65 t/ha). Due to its high yield performance “Chang” was at the first place and fallowed by “Zorro” wich was less effected from environmental conditions. “Bienvenue” which was at the third place showed reliable performance even in unfavourable conditions.