Çocuk ve ergen bireye sahip olan ailelerde karşılaşılan dini sorular üzerine bir araştırma

Abstract

Sorgulayan, eleştiren ve inceleyen bir yapıda olan insan, gelişim süreci içinde varlık, olay ve olguları öğrenmek ister. Soru sorma, dil gelişimi ile beraber başlar ve hayat boyu devam eder. Sorulan sorular, ilk olarak sosyalleşmenin başladığı yer olan ailede görülen davranışlar, işitilen kavramlar, hissedilen duygular ile şekillenir. İnsan yaşamından ayrı düşünemediğimiz din olgusu da bu etkileşimden payını alır. Böylece dini duygu, kavram ve pratikler de merak edilenlerin arasına girer. Son çocukluk döneminde öğrendiklerini mantık süzgecinden geçirerek yeniden düzenleyen çocuk, ergenlik döneminde yeni bir benlik oluşturmaya çalışır. Bu süreçte din hakkındaki bilgilerini ve şüphelerini gözden geçirmesi gerekir. Ergenlik döneminin sonunda çocuk, dinin hayatındaki yerine karar verir ve yaşamını buna göre organize eder. İlerideki dini hayatın şekillendiği bu iki dönemde bulunan çocukların dini gelişim sürecinde ailenin etkisi oldukça önemlidir. Yapılan bu çalışmada aynı ailede bulunan son çocukluk ve ergenlik dönemindeki bireylerin dini konulardaki bilgi ve merakları, ailelerine sordukları dini sorular ve ailelerin karşılaştıkları dini sorular çalışılmıştır. Araştırmanın örneklemini son çocukluk ve ergenlik dönemlerinde evlatları bulunan ve amaçsal örnekleme ile seçilen 12 gönüllü aile oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan ailelere ve söz konusu olan çocuklara; çocukların dini bilgi ve meraklarını tespit etmek üzere sorular yöneltilmiştir. Çalışma, son çocukluk ve ergenlik dönemlerindeki çocukların dinin iman, ibadet ve ahlak boyutlarındaki bilgi ve meraklarını bütüncül olarak ele alması ve aynı anda çocuk ve ergen bireye sahip ailelerde karşılaşılan dini soruların tespiti açısından önemlidir. Yapılan çalışmada çocukların dini bilgilerinin yaşanılan aile ve toplumda var olan dini inanışla şekillendiği görülmüştür. Araştırmanın başında düşünülen aynı aileden çocukların aynı soruları sorması öngörüsü birebir doğrulanmamıştır. Sorulan sorular, çocukların aynı aileden olma ölçütüne göre içinde bulunduğu gelişim dönemine daha uygun bulunmuştur

The people desire to learn existence, occurrences and phenomenons during their development process because of their interrogative, judgemental and probing nature. Questioning begins with language development and continues for life. At first, questions are shaped by observed behaviors in the family, where socialization begins, heard concepts, feelings. Religion phenomenon which inseparable part of the human life takes credit for this interaction. The children decided the role of religion in their life and at the end of the adolesence period. Then, they rearrange their life with it. The family influence is very important in the religious development process of the children in these two periods when the future religious life is shaped. In this study, the knowledge and curiosity of individuals in the late childhood and adolescence period in the same family, religious questions they ask their families and religious questions observed by families are studied. The sample of the study consists of 12 volunteer families that have two children, one in the late childhood and one in adolescence. Families are selected by purposeful sampling. The study is essential to adress the children’s knowledge and curiosity about the aspects of religion such as faith, worship and morality in the late childhood and adolescence periods in terms of its holistic approach. It is also important in determining the religious questions encountered in families with children and adolescents concurrently. In the study, it was observed that the religious knowledge of children was shaped by the religious beliefs that exist in the family and society. At the beginning of the research, thought that children from the same family ask the same questions. It was not verified exactly. The questions asked were found to be more suitable for the developmental period of the children compared to the criteria of being from the same family