Akciğer kanserli hastalarda endoplazmik retikulum moleküler şaperonları
GRP78, GRP94, kalretikülin ve kalneksin gen ifadelerinin klinik verilerle
karşılaştırılması.
Giriş: Akciğer kanseri dünya genelinde tüm kanserler içinde erkeklerde en sık,
kadınlarda ikinci sırada görülen kanserdir. Hastaların çoğu tanı sırasında lokal ileri / ileri
evre hastalığa sahip olup küratif tedavi şansları yoktur. Son yıllarda akciğer kanserinin
moleküler mekanizmaları ve bu mekanizmalar üzerinden hedefe yönelik tedavi geliştirme
çalışmaları hız kazanmıştır. Endoplazmik retikulum protein sentezi ve işleme başta olmak
üzere birçok fonksiyona sahiptir. Kanserde endoplazmik retikulumda katlanmamış
protein miktarı artmakta, ortaya çıkan durum endoplazmik retikulum stresi olarak
adlandırılmaktadır. Endoplazmik retikulum stresinde görev alan moleküler şaperonların
akciğer kanserinin klinik verileri ve sağ kalımı ile olan ilişkisi belirsizdir.
Amaç: Bu çalışmada akciğer kanserli hastalarda endoplazmik retikulum stresinde
rol alan GRP78, GRP94, kalneksin, kalretikülin gen ifade seviyeleri ile protein
seviyelerinin klinik veriler ve sağ kalım ile ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışma iki aşamadan oluşmaktadır: 1. aşamada tümör dokusunda RTPCR
ile GRP78, GRP94, kalneksin, kalretikülin gen ifade seviyeleri, 2. aşamada ise
serumda ELISA ile protein seviyeleri tespit edilip klinik veriler ve sağ kalım ile ilişkisi
değerlendirilmiştir. Verilerin karşılaştırılmasında parametrik testler (t-testi ve One-way
ANOVA) kullanılmıştır. Parametreler arasındaki ilişkiyi göstermede Pearson korelasyon
testi yapılmıştır. Sağ kalım analizlerinde Kaplan – Meier metodu kullanılmıştır.
Bulgular: Birinci aşamadaki 52 hastanın yaş ortalamaları 65.13±9.62 yıl,
kadın/erkek oranı 5/47 olarak saptanmıştır. Hastaların GRP78, GRP94, kalneksin,
kalretikülin gen ifade seviyelerinin yaş, cins, aktif sigara içiciliği, ko-morbidite, evre ve
metastaz durumuna göre değişmediği görülmüştür. GRP94 ve kalneksin gen ifade
seviyeleri küçük hücreli akciğer kanserinde adenokarsinom ve skuamöz hücreli
karsinoma göre daha düşük bulunmuştur (p=0.005 ve p<0.001). Çalışmanın ikinci
aşamasındaki 140 hastanın yaş ortalamaları 64.37±9.11 yıl, kadın/erkek oranı 14/126
olarak saptanmıştır. GRP78, GRP94, kalneksin, kalretikülin protein seviyeleri akciğer
kanserli hastalarda kontrol grubuna göre daha yüksek ve birbirleriyle korelasyon
gösterdiği saptanmıştır (tümü için p<0.001). Sağ kalım analizinde ise şaperonlar
v
arasından yalnızca kalretikülin sağ kalımla ilişkili bulunmuştur. Kalretikülin ≥250.52
ng/ml olan hastalarda ortanca sağ kalım daha yüksek saptanmıştır (16 aya karşın 8 ay;
p=0.009). Histopatolojik alt tip, metastaz ve kemoterapi cevabına göre düzeltme
yapıldıktan sonra da kalretikülinin sağ kalım üzerinde etkili olduğu görülmüştür [HR
(%95CI): 1.659 (1.098-2.506); p=0.016].
Sonuç: Kalretikülinin prognoz üzerindeki histopatolojik alt tip, metastaz ve
kemoterapi cevabından bağımsız etkisi hedeflenebilmesi halinde akciğer kanserli
hastaların daha geniş bir grubunun tedavisinde etkili olabileceğini düşündürmektedir
Clinical comparison of ER molecular chaperones GRP78, GRP94,
calreticulin and calnexin gene expression in lung cancer patients.
Introduction: Lung cancer is the most common cancer in men and the second in
women among all cancers worldwide. Most patients have locally advanced/advancedstage
disease at diagnosis, and there is no chance of curative treatment. Studies on
molecular mechanisms of lung cancer and targeted therapy development through these
mechanisms have gained momentum. Endoplasmic reticulum has many functions, mainly
protein synthesis and processing. In cancer, the amount of unfolded protein in the
endoplasmic reticulum increases and the condition that occurs is called endoplasmic
reticulum stress. The relationship of molecular chaperones involved in endoplasmic
reticulum stress with the clinical data and lung cancer survival is unclear.
Objective: We aimed to investigate the relationship between clinical data and
survival with gene expression and protein levels of GRP78, GRP94, calnexin, and
calreticulin which play a role in endoplasmic reticulum stress in lung cancer patients.
Methods: The study consisted of two stages: 1) the gene expression levels of
GRP78, GRP94, calnexin, and calreticulin were determined by RT-PCR in the tumor
tissues; 2) protein levels were determined by ELISA in the sera, and their relationship
with clinical data and survival was evaluated. Parametric tests (t-test and One-way
ANOVA) were used to compare the data. Pearson's correlation test was performed.
Kaplan-Meier method was used for survival analysis.
Results: The mean age of 52 patients in the first stage was 65.13±9.62 years, and
the female/male ratio was 5/47. GRP78, GRP94, calnexin, calreticulin gene expression
levels of the patients didn't differ according to age, gender, current smoking, comorbidity,
stage and metastasis. The gene expression levels of GRP94 and calnexin were
lower in small cell carcinoma than adenocarcinoma and squamous cell carcinoma
(p=0.005 and p<0.001). In the second stage of the study, the mean age of 140 patients
was 64.37±9.11 years, and the female/male ratio was 14/126. The protein levels of
GRP78, GRP94, calnexin, and calreticulin were higher and correlated with each other in
patients with lung cancer than the control group (p<0.001). In the survival analysis,
among the chaperones, only calreticulin was associated with survival. Median survival
was higher in patients with calreticulin ≥250.52 ng/ml (16 vs 8 months; p=0.009). The
vii
effect of calreticulin on survival persisted even after adjustment for histopathological
subtype, metastasis and chemotherapy response [HR (95%Cl): 1.659 (1.098-2.506);
p=0.016].
Conclusions: The effect of calreticulin on prognosis, independent of
histopathological subtype, metastasis and chemotherapy response, suggests that it may be
effective in the treatment of lung cancer patients if it can be targeted.
