Bu arastırma; ilkögretim sekizinci sınıftaki olasılık konusunda; ögrencilerin karsılastıkları
hatalarını ve kavram yanılgılarını tespit etmek, olasılık konusundaki hataların ve kavram yanılgılarının
giderilmesine katkıda bulunmak, olasılık konusundaki hataları ve kavram yanılgıları ile ilgili yapılacak
çalısmalara örnek teskil etmek açısından önemli görülmüstür.
Arastırma, Manisa’nın Alasehir ilçe merkezindeki 7 ilkögretim okulunda 8. sınıflarda
ögrenim gören toplam 349 ögrenci üzerinde yürütülmüstür.
Veri toplama aracını gelistirmek için, uygulama öncesinde ilkögretim matematik ögretmenleri
ile nitel görüsmeler yapılarak; ögrencilerin olasılık konusundaki karsılastıkları hataları ve kavram
yanılgıları belirlenmistir. Arastırmacı tarafından hazırlanmıs ilkögretim matematik programında
belirtilen amaç ve davranısları kapsayan 8. sınıf düzeyine uygun 25 açık uçlu sorudan olusan veri
toplama aracı 3 uzman görüsü alınarak gelistirilmistir. Veri toplama aracının son hali 31 ögrenci
üzerinde pilot çalısması olarak uygulanmıstır. Her ögrencinin kâgıdı, arastırmacının gelistirdigi
rubrige göre iki matematik ögretmeni tarafından degerlendirilmistir. Veri toplama aracının güvenirligi
Miles ve Huberman(1994)’nın formülü ile hesaplanarak güvenirlik katsayısı 0,83 olarak bulunmustur.
Veri toplama aracı yeterli sayıda çogaltılarak Alasehir ilçesinde yer alan ve rastgele seçilen 7
merkez okulunda 8. sınıflarda ögrenim görmekte olan 349 ögrenci üzerinde uygulanmıstır.
Elde edilen bulgular sonucunda; ögrencilerin olasılık çesitlerinden, deneysel ve teorik olasılıgı
ayırt etmede kavram yanılgısına düstükleri görülmüstür. Bagımlı ve bagımsız olayları açıklamada
yanılgıya düsen ögrenciler olasılık hesaplamalarında da yanılgıya düsmektedirler. Permütasyon ve
kombinasyon konusunda kavram yanılgısına düsen ögrenciler seçimin önemli oldugu sorularda
permütasyon, sıralamanın önemli oldugu sorularda ise kombinasyon cevabını vermistir. Kombinasyon
kavramını iyi bilmeyen ögrenciler kombinasyon problemi kuramamıstır. Ögrencilerdeki islem hataları
kesirlerde sadelestirmede ve çarpma islemlerinde görülmüstür, kavram hataları ise konuyu
bilmediklerinden kaynaklanmaktadır.
This study has been taken care of probablity in eighth grade to find mistakes of
concept, assist of removing the mistakes and misconceptions in probablity, to give example to
studies done for students.
The study has been done for 349 eighth grade students in totally who receive
education in seven primary education schools in the center of Alasehir.
To develop data collection tool, the mistakes and misconceptions about in probablity
has been determined making qualitative conversations with Maths teacher in primary schools
before application. Data collection tool, containing primary school curriculum and behaviours
prepared by researcher and formed twenty five open-ended questions convenient to eighth
grades, has been developed by the help of three expert views. The last form of data collection
tool has been applied to 31 students as a pilot study.
Each of student’s paper has been evaluated by two Maths teacher according to rubric
developed by researcher. The factor of reliability of questions has been found as 0.83
calculated with Miles and Huberman’s formula (1994). Data collection tool, copying enough
amounts, has been applied to 349 eighth grade students receiving education in seven center
primary schools choosen randomly.
As a result of findings, It has been seen that students came into misconceptions related
to empirical and theorical possibility in the point of various possibility. Students, making
misconceptions while explaining the dependent and independent events and at the same time
calculating the possibility, too. Students, making misconceptions , gave answer permutation in
the questions in which choice is important and combination in the questions in which sorting
is important. Students ,not knowing well the concept of combination, couldnt form a
combination problem. Students’ process mistakes have been seen in simplification of fraction
and multiplication however their concept mistakes base on insufficient knowledges.