Motosiklet kulüpleri Amerikan bağlamında ortaya çıkan ve resmi kurumlardan bağımsız şekilde kurulan ve dünyanın farklı bölgelerinde faaliyet gösteren informal örgüt formlarıdır. Bu çalışmada Türkiye‟de 2000‟li yılların başından itibaren sayıca artış gösteren motosiklet kulüplerinin Türkiye‟de sergilediği yapılanma ve bu yapılanmayı şekillendiren kurumsal mantıklar ve söylem ilişkisinin bağlamlar arası değişim dinamikleri ile ele alınması amaçlanmıştır.
Bu amaç doğrultusunda örnek olay metodolojisi temel alınarak Türkiye‟nin farklı bölgelerinde bulunan motosiklet kulüpleri ile derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiş ve ikincil veri kaynaklarından faydalanılmıştır.
Sahadan elde edilen verilerden hareketle Türkiye‟de motosiklet kulüplerinin yerel, ulusal ve uluslararası olmak üzere üç sınıfta toplandığı belirlenmiştir. Bahsi geçen kulüpleri Amerika‟da yer alan kulüplerden ayıran temel noktalar ise politik duruş, üye profili ve suça karşı duruş olarak belirlenirken, üyelik süreci, örgütlenme yapısı, kadının konumu ve yayılım politikaları bağlamlar arası ortak noktalar olarak öne çıkmıştır.
Çözümleme sürecinde gerçekleştirilen içerik ve retorik analizi sonucunda ise kulüplerini oluşturduğu örgütsel alanda beş ayrı kurumsal mantığın (topluluk mantığı, kardeşlik mantığı, aile mantığı, sürüş mantığı ve yönetimci mantık) öne
viii
çıktığı belirlenmiştir. Elde edilen bu mantıklardan sürüş mantığı ve kardeşlik mantığı alana özgü mantıklar olarak öne çıkarken, kardeşlik mantığının topluluk ve aile mantığının etkileşimine dayalı melez bir yapı sergilediği belirlenmiştir. Alanda etkili olan yönetimci mantığın ise ele alınan informal örgüt formunda formalleşmeyi tetiklediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte, elde edilen kurumsal mantıkları meşrulaşmasına imkan sağlayan söylemler incelendiğinde, alanda hakim söylemlerin duygusal iknaya (pathos) dayalı şekillendiği bunu ise mantıksal (logos) ve ahlaki (ethos) söylemlerin takip ettiği belirlenmiştir.
Sonuç olarak elde edilen bulgular değerlendirildiğinde, informal olarak yapılanan bir alanda ortaya çıkan kurumsal mantıkların meşrulaşmasında duygulara dayalı söylemin etkili olduğu ve bu söylemlerin kurumsal mantıkların yerleşiklik kazanmasını sağlayarak alanda hakim informal yapıların formel bir yapıya dönüşmesinde de etkili olduğu tespit edilmiştir
Motorcycle clubs are kind of informal organizations that emerged in the American context and were established independently of official institutions and operated in different parts of the world.
The aim of this study is to explain the structuring of motorcycle clubs, which have increased in number since the beginning of the 2000s in Turkey and the relationship between institutional logics and discourse that shape this structuring. For this purpose, we were conducted in-depth interviews and we used secondary data sources about motorcycle clubs in scope of the case study methodology.
Based on the data obtained from the field, it has been determined that motorcycle clubs in Turkey are gathered in three classes as local, national and international. The main points that distinguish the mentioned clubs from non-Turkish contexts were determined as political stance, member profile and stance against crime. Moreover, ıt was determined that membership process, organizational structure, position of women and diffusion policies are common points between Turkey and America.
As a result of the content and rhetoric analysis performed, it was determined that five different institutional logics which are include community logic, brotherhood logic, family logic, driving logic and managerial logic, dominant in the organizational field. While driving logic and brotherhood logic came to the fore as field-specific logics. At this point, it has been determined that the brotherhood logic exhibits a hybrid structure which based on the interaction of the community logic and family logic. In
x
addition to these findings, it was determined that managerialist logic triggered formalization in the informal structuring process.
Moreover, it was determined that the dominant discourses in the field which helps to legitimatize of each logics and their practices, are shaped based on emotional persuasion (pathos), followed by logical (logos) and moral (ethos) discourses.
In conclusion, the findings indicate that emotional discourse have a important role in the legitimation of institutional logics where emerge in an informally structured area and that these discourses also enable informal structure to have a formal structure