Tabakatü Ulemai’l-Hadis isimli eseri çerçevesinde İbn Abdülhadi’nin rical tenkidi ve litaratüründeki yeri

Abstract

Hz. Peygamber’den sâdır olan sahih hadisleri koruma düşüncesi, Müslüman alimleri isnâd sistemine önem vermeye ve bu alanda hadis râvîlerinin biyografik bilgilerinin yanı sıra cerh ve tadîl durumlarına dair tespitlerin bulunduğu eserleri yazmaya itmiştir. Hicrî ilk asırlarda bu alanda başlayan telif geleneği, ilerleyen dönemlerde daha spesifik eserlerin kaleme alınmasıyla devam etmiştir. Şöyle ki, genel nitelikli biyografik eserlerin yanı sıra râvîlerin niteliklerine göre muhtevası şekillenen Kitâbu’s-sikât, Kitâbu’d-duafâ, Kitâbu’l-metrûkîn ve Kitâbu’l-mecrûhîn ismiyle çalışmalar ortaya konulmuştur. Ayrıca belli şehirlerin ve kitapların ricâlinin incelendiği eserler olduğu gibi sadece hadisçilerin tanıtıldığı telifler bulunmaktadır. Diğer taraftan bu tür çalışmaların bazıları tabaka (nesil/jenerasyon) esaslı kaleme alınmış, böylece okuyucuya kronolojik bilgi verilmesi amaçlanmıştır. Ricâl ilmi bünyesinde yazılmış tabaka temelli eserlerden biri Hanbelî ulemadan İbn Abdülhâdî’nin Tabakâtü ulemâi’l-hadis adlı eseridir. Bu çalışmada İbn Abdülhâdi’nin hayatı, Tabakâtü ulemâi’l-hadis isimli eserinin ricâl ilmi ve cerh-tadîl alanındaki yeri, çalışmanın içeriği ve metodu ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, İbn Abdülhâdi’nin Tabakâtü ulemâi’l-hadis’i telif ve tasnifinde hangi metodu benimsediğinin, çalışmanın kaynaklarının ve râvî tanıtımında benimsediği ilkelerin tespit edilmesidir. viii Çalışma giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Girişte isnâdın ortaya çıkışı, isnâd uygulamasının önemi, ricâl literatürünün teşekkülü ve gelişimi üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde İbn Abdülhâdî’nin hayatı ve eserleri, ikinci bölümde ise Tabakâtü ulemâi’l-hadis isimli eserin içeriği hakkında bilgiler verilmiştir

The idea of preserving authentic hadiths, which is issued by the Prophet, has prompted Muslim scholars to give importance to the attributing (isnâd) system and to write works in which there are findings on the status of disaffirmation (cerh) and modification (tadil) of hadith narrators as well as biographical information in this area. The tradition of complation, which started in the first centuries of Hijri, continued with the writing of more specific works in the following periods. Namely, in addition to the general biographical works, studies with the names of Kitâbu's sikât, Kitâbu'd-duafâ, Kitâbu'l-metrûkîn and Kitâbu'l-mecrûhîn, which are shaped according to the characteristics of the narrators, have been put forward. In addition, there are some works whose dignitaries of certain cities and books were examined, as well as complations in which only hadith scholars were introduced. On the other hand, some of these studies are written on a layer (generation) basis, so it is aimed to give readers chronological information. One of the layer-based works written within the science of dignitaries (Ricâl) is the work named Tabakâtü ulemâi'l-hadis by Ibn Abdülhâdî from Hanbali ulama. In this study, the life of Ibn Abdülhâdi and the place of his work named Tabakâtü ulemâi'l-hadis in the field of dignitaries (Ricâl) science and disaffirmation modification, the content and method of the work are discussed. The aim of the study is to determine which method Ibn Abdülhâdi adopted in the compilation and classification of Tabakâtü ulemâi'l-hadith, the sources of the study and the principles he adopted in the introduction of the narrator. x The study consists of introduction, two parts and conclusion. In the introduction, information is given about the occurance of attributing (isnâd), the importance of attributing (isnâd) practice, the formation and development of the dignitaries (Ricâl) literature. In the first chapter, information about the life and works of Ibn Abdülhâdî and in the second chapter, information about the content of the work named Tabakâtü ulemâi'l-hadis is given