Bu çalışma Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı’nda, Nöroloji Kliniği tarafından Multiple Sclerosis tanısı konulan 40 hasta (25 kadın,15 erkek) ile 40 sağlıklı kişi (25 kadın-15 erkek ) kullanılarak yapılmıştır. Bu hastaların; üçüncü ventrikül genişliği, lateral ventrikül genişliği, beyin genişliği, lateral ventrikül genişliğinin beyin genişliğine oranı, bicaudat oran, corpus callosum alanı, cerebellum+beyinsapı hacmi, beyin hacmi, ventrikül hacmi ve sulci cerebri hacmi karşlaştırılmıştır.
Magnetik Rezonans (MR) görüntüleri üzerinde bu dokuların lineer, iki boyutlu ve üç boyutlu ölçümlerine yer verilerek, Cavalieri Hacim Hesaplama yöntemiyle dokuların üç boyutlu hacim ölçümleri yapılmıştır.
Çalışmamızda elde ettiğimiz lineer ölçümlerde, MS’li kadın ve erkek hastaların kontrol hemcinslerine göre üçüncü ventrikül genişliği, lateral ventrikül genişliği, lateral ventrikülün beyin genişliğine oranı ve bicaudat oran anlamlı(p<0.001) olarak artarken, beyin genişliğinde anlamlı bir azalma (p<0.001) tespit edilmiştir. MS’li kadın ve erkek hastaların kontrol hemcinslerine göre iki boyutlu ölçümlerde corpus callosumun alanında anlamlı (p<0.001) bir artış meydana gelmiştir. Üç boyutlu ölçümlerde ise, MS’li kadın ve erkek hastalarda, kontrol hemcinslerine göre ventrikül ve sulci cerebri hacminde anlamlı bir artış gözlenmiştir. Diğer taraftan, cerebellum+beyinsapı hacmi ve total beyin hacminde istatistiksel olarak anlamlı (p<0.001) bir azalma saptanmıştır.
Bu bulgular, Multiple sclerosis’li hastalarda beyin parankimal dokusunun yerini ventrikül ve sulcus’ların aldığını göstermektedir.
This study was done at the Department of Anatomy with the cooperation of Neurology Department, Medical School of Eskisehir Osmangazi University. Forty patients (25 females, 15 males) diagnosed with Multiple Sclerosis (MS) and 40 healthy people (25 females, 15 males) were included at the present study. Using Magnetic Resonance Imaging (MRI) images, we measured and compared several parameters including lateral and third ventricular width, brain width, the ratio of lateral ventricular width to brain width, bicaudate ratio, corpus callosum area in addition to volumes of the ventricles, cerebral sulci, and cerebellum + brain stem, total brain.
We performed linear, two-dimensional, and three-dimensional measurements on MRI images. Additionally, we completed tree-dimensional volume measurements of the mentioned structures using Cavalieri’s volume estimated method.
The linear measurements indicated that lateral and third ventricular width, the ratio of lateral ventricular width to brain width, and bicaudate ratio were significantly increased (p<0.001) compared to healthy controls in male and female patients suffering from MS. By contrast, a significant decrease was obtained in brain width of the same patients (p<0.001). In addition, the results of two-dimensional measurements of corpus callosum in male and female MS patients showed a significant increase (p<0.001) in corpus callosum area with regard to control group. Similarly, the volumes of the ventricles and cerebral sulci determined with three-dimensional measurements were enlarged noticeably (p<0.001) On the other hand, the reduction in total brain volume and cerebellum + brain stem volume was statistically important in these patients.
These results suggest that, brain parenchyma was replaced by ventricles and sulci in MS patients.
