Yalınbaş Şenses EE. Preterm, term SGA, AGA, LGA, dikoryonik ikiz yenidoğanlarda
umblikal kord kanı insülin, IGF-I, IGF-II, leptin, adiponektin, ghrelin, rezistin ve
visfatin düzeylerinin karşılaştırılması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Neonatoloji Bilim Dalı Yan Dal Uzmanlık Tezi,
Eskişehir, 2013. İntrauterin gelişimin kontrol mekanizmaları ile ilgili çalışmalar, beyaz yağ
dokusunun çok aktif bir endokrin organ olduğu ve adipositokinler olarak adlandırılan, metabolizma,
enerji homeostazı ve büyümeyi modüle eden önemli bir grup hormon salgıladığını göstermiştir. Fetal
büyüme üzerinde insülin ve IGF sisteminin güçlü etkileri yanında ghrelin ve leptin, adiponektin,
rezistin ve visfatin gibi adipositokinler fetal hayatta adipositler ve plasenta tarafından eksprese
edilmekte ve salınmakta olup obezite, hipertansiyon, insülin direnci ve tip 2 diabetes mellitus gibi
kardiyovasküler ve metabolik hastalıkların etyopatogenezinde önemli rol oynuyor olabilirler.
Çalışmamızda term AGA, SGA, LGA, prematür ve ikiz yenidoğan olgularında kord kanı insülin, IGFI,
IGF-II, leptin, adiponektin, ghrelin, rezistin ve visfatin düzeyleri ölçülmüş ve gruplar arası düzeyler
karşılaştırılmış, antropometrik ölçümler, gestasyonel yaş ve birbirleri ile korelasyon analizi ve
regresyon analizi yapılmıştır. Gruplar arası insülin düzeyleri arasında anlamlı fark saptanmamıştır.
AGA ve LGA gruplarında IGF-I, IGF-II ve leptin düzeyleri, SGA, prematür ve ikiz gruplarından
anlamlı olarak daha yüksek bulunmuşken AGA grubunda IGF-I düzeyi LGA grubundan daha
düşüktür. AGA grubu adiponektin düzeyi sadece prematür grubundan anlamlı olarak yüksek
saptanmışken SGA grubu adiponektin düzeyi AGA ve ikiz grupları ile benzer, prematür grubundan
daha yüksek, LGA grubundan ise daha düşük bulunmuştur. LGA grubunda adiponektin düzeyi
prematür ve ikiz gruplarından olarak daha yüksektir. AGA grubu ghrelin düzeyi sadece ikiz
grubundan daha yüksek iken LGA grubunda ghrelin düzeyi SGA, prematür ve ikiz gruplarından
anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. SGA grubu visfatin düzeyi, AGA ve prematür gruplarından
anlamlı olarak yüksek bulunmuşken, LGA ve ikiz grupları ile benzerdir Hipoglisemik yenidoğanlarda
sadece insülin düzeyi normoglisemik olgulara göre anlamlı olarak daha yüksektir. Doğum ağırlığı,
boy, baş çevresi ve ponderal indeks ile IGF-I, IGF-II, leptin, adiponektin ve ghrelin arasında pozitif
bir korelasyon, ayrıca ponderal indeksle rezistin arasında zayıf pozitif korelasyon olduğu tespit
edilmiştir. Regresyon analizinde doğum ağırlığı üzerinde IGF-I, leptin ve adiponektinin etkili olduğu
bulunmuştur. İnsülin sadece IGF-I ile pozitif korelasyon, IGF-I ise ayrıca resistin ile negatif
korelasyon göstermektedir. IGF-II, adiponektin ve ghrelin arasında da pozitif korelasyon saptanmıştır.
Rezistin ve visfatin düzeyleri negatif koreledir. Çalışma sonuçlarının değerlendirmesinde fetal glukoz
metabolizmasında temel belirleyicinin insülin olduğu, fetal büyümenin kontrolünde başta IGF-I,
leptin, adiponektin olmak üzere IGF-II, ghrelin ve adipositokinlerin kompleks etkileşiminin rol aldığı
ve ayrıca SGA olgularında yüksek visfatinin ilerde metabolik sendrom gelişimi için prognostik değeri
olan erken bir belirteç olabileceği yorumuna varılmıştır.
Yalinbas Senses EE. Comparison of umblical cord insulin, IGF-I, IGF-II, leptin, adiponectin,
ghrelin, resistin and visfatin levels in prterm, term SGA, AGA, LGA, dichorionic twin
newborns. Eskisehir Osmangazi University Faculty of Medicine, Department of Child Health
and Diseases, Division of Neonatalogy, Thesis of Subspeciality of Neonatology, 2013. Recent
studies about mechanisms controlling intrauterine growth indicated that white adipose tissue is a
highly active endocrine organ, secreting a range of hormones of importance in modulating
metabolism, energy homeostasis and growth, collectively called adipocytokines. Beside well known
potent effects of insulin and IGF system on fetal growth, ghrelin, leptin, adiponectin, resistin and
visfatin are also expressed and secreted by placenta and adipocytes and suggested to incorporate
regulation of fetal growth and speculated to have a role in future development of metabolic and
cardivascular disease including obesity, hypertension, insulin resistance and type II diabetes mellitus.
We studied umblical cord insulin, IGF-I, IGF-II, leptin, adiponectin, ghrelin, resistin and visfatin
levels in term SGA, AGA, LGA, preterm and dichorionic twin newborns, compared levels between
groups and correlation analysis was applied for gestational age, anthropometric measures and for
studied parameters. Regression analysis was also applied. There was no significant difference in
insulin levels between groups. IGF-I, IGF-II and leptin levels were significantly higher in AGA and
LGA groups than SGA, preterm and twin groups. LGA group had higher IGF-I level than AGA
group. Adiponectin level was found to be significantly higher in AGA group than preterm group. In
SGA group adiponectin level was similar with AGA and twin groups, higher than preterm group and
lower than LGA group. Adiponectin level in LGA group was also significantly higher than prematur
and twin groups. Ghrelin level in AGA group was higher than twin group. LGA group had
significantly higher ghrelin levels than SGA, preterm and twin groups. Visfatin level in SGA group
was significantly higher than AGA and preterm groups and was similar with LGA and twin groups. In
hypogylcemic newborns just insulin was found to be significantly higher than normoglycemic cases.
Birth weight, lenghth, head circumference and ponderal index were all positively correlated with,
IGF-I, IGF-II, leptin, adiponectin and ghrelin. Ponderal index was also weakly positively correlated
with resistin. Regression analysis revealed that IGF-I, leptin and adiponectin affect birth weight.
Insulin was positively correlated with IGF-I, IGF-I was also negatively correlated with resistin. There
was positive correlation between IGF-II, adiponectin and ghrelin. Visfatin and resistin were found to
be negatively correlated. It was concluded that major determinant of fetal glucose metabolism is
insulin and fetal growth is regulated primarily by IGF-I, leptin, adiponectin and complex interaction
of IGF-II, ghrelin and other adipocytokines. High visfatin level in SGA group can be an early
prognostic marker of future developing metabolic syndrome.
