Bu araştırmanın amacı hafif ve orta düzeyde zihin yetersizliği olan
öğrencilere sunulan teknoloji destekli cinsel istismarı önleme eğitiminin etkililiğini
değerlendirmektir. Ayrıca, araştırmaya katılan çocukların, annelerinin ve
öğretmenlerinin araştırma hakkındaki görüşlerine dayalı olarak araştırmanın sosyal
geçerliği belirlenmiştir.
Yöntem: Araştırma, zihin yetersizliği olan 10-16 yaşları arasında üç kız, bir
erkek öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma modellerinden,
katılımcılar arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmanın etkililik bulguları, teknoloji destekli cinsel istismarı
önleme eğitiminin zihin yetersizliği olan bireylere cinsel istismarı önleme bilgi ve
becerilerinin öğretiminde etkili olduğunu göstermektedir. Tüm katılımcılar bilgi düzeyi
kapsamında özel bölge adlarını, çamaşırlarını çıkarabilecekleri yerleri ve iyi-kötü
dokunuşu; beceri düzeyi kapsamında ise “Hayır” deyip uzaklaşmayı ve durumu
güvenilir birine rapor etmeyi öğrenmişlerdir. Ayrıca tüm katılımcıların öğretim
oturumları sona erdikten 2, 4, 8 ve 28 hafta sonra hedef bilgi ve becerileri korudukları
ve farklı araç, ortam ve kişilere genelledikleri görülmüştür. Araştırmanın sosyal geçerlik
bulguları katılımcıların annelerinin, öğretmenlerinin ve kendilerinin araştırmaya ilişkin
olumlu görüşler ifade ettiğini göstermiştir.
Sonuç ve Öneriler: Araştırmanın sonuçları geçmişte yapılan pek çok çalışmanın
sonuçları ile tutarlılık göstermektedir. Çalışmada teknoloji kullanımı katılımcıların
hedeflenen bilgi ve becerileri çok kısa sürede edinmelerini ve edindikleri bu bilgi ve
becerileri yedi ay gibi uzun bir zaman sonra da sürdürmelerini sağlamıştır. Bu çalışma
farklı yetersizlik türüne sahip çocuklarla ve daha büyük gruplarla yapılabilir
The aim of this study was to examine the effectiveness of technology
supported sexual abuse prevention education to students with mild and moderate
intellectual disabilities and evaluate in terms of maintenance and generalization of the
knowledge and skills. Also social validity data were collected from the mothers,
teachers and participants.
Method: One male and three female participants with intellectual disabilities
whose ages ranged from 10-16 participated in the study and the study was conducted by
using the multiple probe across participants design.
Results: Findings of the study showed that technology supported sexual abuse
prevention education was effective on teaching the information and skills of preventing
sexual abuse to all participants with intellectual disabilities. All the participants learned
the names of special parts of their bodies, where they can take off or change their
clothes, good touch and bad touch as a knowledge level and also they learned to say
“No”, move away and report the situation to a reliable person when they exposed to a
bad touch as a skill level. Furthermore, target knowledge and skills were maintained and
generalized with different materials, settings and people after the 2, 4, 8 and 28 weeks
of finishing the training sessions. Social validity findings indicated that opinions of
mothers, teachers, and participants were positive.
Conclusion and Suggestions: The findings of this research are consistent with
the findings of most studies conducted in the past. In this study using of the technology
ensured that the children could acquire the target knowledge and skills in a short time
and they could maintain these knowledge and skills even seven months later of finishing
the training sessions. This study can be replicated with the children with different
disabilities and larger groups
