Bu araştırmanın temel amacı ilişki istikrarları (ilişki doyumu, seçeneklerin
niteliğini değerlendirme, ilişki yatırımı, bağlılık) ile romantik ilişki yaşayan bireylerin
ilişkisel alçakgönüllülükleri (genel alçakgönüllülük, üstünlük, öz farkındalık), ilişkilerde
güç algıları, romantik ilişki obsesif ve kompulsif belirtileri arasındaki ilişkilerin yapısal
eşitlik modeli kullanılarak test edilmesidir. Bu araştırmanın diğer amacı ise İlişkisel
Alçakgönüllülük Ölçeğini Türkçeye uyarlayarak ölçeğin psikometrik özelliklerini
incelemektir.
Yöntem: Bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın
birinci aşamasında 248 romantik ilişkisi olan bireylerin katılımıyla İlişkisel
Alçakgönüllülük Ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışmaları yürütülmüştür. Araştırma
kapsamında geliştirilen İlişki İstikrarı Modelinin test edilmesi aşamasında romantik
ilişkisi olan 645 birey yer almıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak; İlişki
İstikrarı Ölçeği, İlişkilerde Güç Algısı Ölçeği, Romantik İlişki Obsesyon ve
Kompulsiyonları Ölçeği, bu çalışma kapsamında araştırmacı tarafından Türk kültürüne
uyarlaması gerçekleştirilen İlişkisel Alçakgönüllülük Ölçeği ve araştırmacı tarafın
çalışma kapsamında geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada
geliştirilen İlişki İstikrarı Modelinin test edilmesinde Yapısal Eşitlik Modellemesi
kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırma kapsamında Türk kültürüne uyarlanan İlişkisel Alçak
Gönüllülük Ölçeğinin geçerlilik ve güvenirliğine dair elde edilen bulgular, ölçeğin
orijinalinde olduğu gibi üç boyutlu bir yapıya sahip olduğu, geçerli ve güvenilir bir ölçme
aracı olduğunu göstermektedir. Araştırma kapsamında geliştirilen İlişki İstikrarı
Modelinin analizler sonucunda iyi uyum gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırma
sonucunda, romantik ilişkisi olan bireylerin ilişkilerinde sahip olduğu obsesif ve
2
kompulsif belirti değişkeninin; bireylerin algıladıkları güç, ilişki doyumu, ilişki yatırımı,
bağlılık ve seçeneklerin niteliğinin değerlendirilmesi üzerinde toplam etki değeri en fazla
olan değişken olduğu bulunmuştur. Araştırmada ayrıca bireylerin romantik ilişkilerinde
algıladıkları gücün; üstünlük ile ilişki doyumu, öz-farkındalık ile ilişki doyumu üzerinde
tam aracı rolü; romantik ilişkilerde obsesif ve kompulsif belirtileri ile ilişki doyumu
ilişkileri üzerinde kısmi aracı rolü üstlendiği tespit edilmiştir.
Sonuç ve Öneriler: Sonuç olarak bu araştırma kapsamında İlişkisel
Alçakgönüllülük Ölçeği Türk kültürüne uyarlanarak romantik ilişkilerle ilgili alanyazına
katkıda bulunulmuştur. Bu araştırma kapsamında Yatırım Modeline dayalı olarak
geliştirilen İlişki İstikrarı Modelinde yer alan ilişkisel alçakgönüllülük (genel
alçakgönüllülük, üstünlük, öz farkındalık), ilişkilerde güç algısı, romantik ilişkilerde
obsesif ve kompulsif belirtiler, ilişki istikrarı (ilişki doyumu, seçeneklerin niteliğini
değerlendirme, ilişki yatırımı, bağlılık) arasındaki ilişkilere dair elde edilen ilişkiler ve bu
ilişkilerin gücü Yatırım Modeli’nin Türk kültüründe de romantik ilişki istikrarını
açıklamak için kullanılabileceğini göstermektedir. Romantik ilişkilerin ortak özelliği
olarak kabul edilen güç algısı bu araştırmada da romantik ilişkisi olan bireylerin ilişkiden
aldıkları doyum, ilişkilerine yaptıkları yatırım, seçeneklerin niteliğini değerlendirme
düzeyleri ve ilişkiye olan bağlılıkları üzerinde önemli bir role sahiptir. Araştırmanın
bulguları alanyazına bağlı kalınarak ve mevcut çalışmaların bulgularıyla karşılaştırma
yapılarak tartışılmış, tartışmalar doğrultusunda alan uzmanlarına ve ileriki araştırmalara
yönelik öneriler verilmiştir
The present study primarily aimed to test the structural relationships
among relationship stability (relationship satisfaction, quality of alternatives, relationship
investment, commitment), the relational humility (general humility, superiority, self awareness), sense of power in a relationship, relationship obsessions and compulsions of
individuals in a romantic relationship. Another aim of the current study was to adapt the
Relational Humility Scale to Turkish and to examine its psychometric properties.
Method: Comparative correlational screening model was used in the current
study. In the first stage of the present study, Turkish adaptation studies of the Relational
Humility Scale were carried out with the participation of 248 individuals in a romantic
relationship. The total of 645 individuals in the romantic relationship took part in the
second stage of the current study aiming to test the Relationship Stability Model
developed within the scope of the present study. In the current study, the Personnel
Information Form developed by the researcher, Relationship Stability Scale, Sense of
Power in Relationship Scale, Relational Humility Scale and Relationship Obsessions, and
Compulsions Inventory were utilized as data collection tools. Structural Equation
Modelling analyses were utilized to examine structural relationships among variables in
the Relationship Stability Model developed in the current study.
Results: The Relational Humility Scale was adapted to Turkish culture within the
scope of the research. The findings related to the validity and reliability of the Relational
Humility Scale showed that the scale has a three-dimensional structure as found in the
original study and is a reliable data collection tool. The result of structural equation
modeling pointed out that the Relationship Stability Model developed within the scope of
the research showed a good fit. The findings of the current study showed that the
relationship obsessions and compulsions had the highest total effect on the sense of power
4
in a relationship, relationship satisfaction, quality of alternatives, relationship investment
and commitment. Additionally, the power that individuals perceive in their romantic
relationships played a full mediating role in the relationship between superiority and
relationship satisfaction, the relationship between self-awareness and relationship
satisfaction. Findings showed that the power that individuals perceive in their romantic
relationships played a partial mediating role in the relationship between relationship
obsessions and compulsions, and relationship satisfaction.
Conclusion and Suggestions: In conclusion, the Relational Humility Scale was
adapted to Turkish culture and contributed to the literature on romantic relationships. The
findings related to relationships among the relational humility (general humility,
superiority, self-awareness), sense of power in a relationship, relationship obsessions and
compulsions, and relationship stability (relationship satisfaction, quality of alternatives,
relationship investment, commitment) included in the Relationship Stability Model
developed based on the Investment Model and the strength of the relationships obtained
in the current study showed that the Investment Model can be used to explain the romantic
relationship stability in Turkish culture. The sense of power, which is considered to be
the common feature of romantic relationships, plays an important role in the level of
relationship satisfaction, investment in their relationships, their level of evaluation of the
quality of alternatives, and their commitment to the relationship. The findings of the study
were discussed by adhering to the literature and by making a comparison with the findings
of previous studies, and recommendations were given to psychological health
professionals and future studies in line with the discussions