Hegel’in sosyal psikoloji araştırmalarında ve Karl Marx’ın felsefi
çalışmalarında temellenen yabancılaşmanın, disiplinlerarası bir inceleme konusu
olarak önemi giderek artan bir sorun olduğu düşünülmektedir. Örgütsel yabancılaşma,
bireyin kendinden ve toplumdan uzaklaşması ile ortaya çıkan bir uyumsuzluk
durumudur. Dışsal ve içsel faktörlerin etki ettiği bu uyumsuzluk durumunun
yönetimsel açıdan ele alınması önemlidir. Bu düşünceden hareketle tasarlanan
araştırmanın amacı; çalışanların örgütsel yabancılaşma düzeylerinin tespit edilmesi ve
yabancılaşmanın, öncülleri ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasında aracılık etkisinin
belirlenmesidir. Araştırmanın evreni, Ankara ilinde faaliyet gösteren konaklama
işletmelerinde istihdam edilmiş turizm çalışanları; örneklemini ise Ankara’da hizmet
sunan 4 ve 5 yıldızlı konaklama işletmesi çalışanları oluşturmaktadır. Farklı
departmanlarda hizmet veren 399 çalışandan elde edilen veriler, doğrulayıcı faktör
analizinin gerçekleştirilmesinin ardından frekans analizi, korelasyon, regresyon ve
aracılık analizleri uygulanarak irdelenmiştir. Verilerin analiz edilmesiyle; Ankara
ilinde yer alan 4 ve 5 yıldızlı konaklama işletmesi çalışanlarının orta düzeyde örgütsel
yabancılaşma yaşadıkları görülmüştür. Yabancılaşmanın öncüllerinden olan
demokratik liderlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkide örgütsel yabancılaşmanın
kısmi aracılık etkisinin bulunduğu; benzer şekilde rol belirsizliği ile örgütsel bağlılık
arasındaki ilişkide örgütsel yabancılaşmanın kısmi aracılık etkisinin bulunduğu tespit
edilmiştir. Ayrıca, demokratik liderlik davranışlarının örgütsel yabancılaşma ve
örgütsel bağlılık üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu; rol belirsizliği ile örgütsel
yabancılaşma arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılan analiz sonuçlarına
göre ise iki değişken arasında pozitif yönlü kuvvetli düzeyde bir ilişkinin bulunduğu
görülmüştür
The alienation based on Hegel's research in social psychology and the
philosophical work of Karl Marx is thought to be an increasingly important issue as an
interdisciplinary study. Organizational alienation is the disconnection situation that
arises with the separation of the individual from himself and society. It is essential to
address this disconnection situation, which is influenced by external and internal
factors, from the managerial point of view. The study aims to determine the level of
organizational alienation and the mediator effect of alienation between its antecedents
and organizational commitment levels. The population of the study is tourism
employees employed by hospitality firms operating in Ankara. The sample of the study
is the staff of 4 and 5-star hotels in Ankara. The data obtained from 399 employees,
who work for different departments, have been examined by conducting the
confirmatory factor analysis, frequency analysis, correlation, and regression and
mediation analyses. By analyzing the data, it has been observed that the employees of
the 4- and 5-star hotels in Ankara have experienced a moderate level of organizational
alienation. Organizational alienation has a partial mediating effect in the relationship
between democratic leadership, which is one of the antecedents of alienation, and
organizational commitment. Similarly, there is the partial mediation effect of
organizational alienation in the relationship between role uncertainty and
organizational commitment. Besides, democratic leadership behaviors have a
significant effect on both organizational alienation and organizational commitment. A
strong positive relationship has been found between role uncertainty and
organizational alienation according to the results of the analysis conducted to
determine the relationship between those variables
